viernes, 14 de diciembre de 2007

This is a report that the reader for the Penguins Publishers made of my
TORIES OF MOTHER GOAT
Hilary Johnson
Dr. H. Johnson 5 Sto Agnes Gate Wendover Bucks, HP22 6DP TeZ (01296) 623260 Fax (01296) 623601

.Mr. Manuel Pardo,
5, Ground Lane,
South Moreton, Didcot',
Oxon.OX11 9AQ

November 4, 1995

"Dear Manuel,

First, I am so sorry that you had to telephone and that I have taken so long to return your work. Pressure during September and October is always great and this year an urgent and major editing job on a novel for penguin had to be given priority, in order to meet the publication date and thus everything else became delayed Anyway, I thank you, not only for sending your typescript but also for your patience.

­There is much about the STORIES OF MOTHER GOAT which is charming. The relationship between grandmother and grandson, with its touch of affectionate humour, is a delight. Mother Goat has a begui1ing narrative voice. She is at once wise, maddening and possessed of a lovely rhythm to her storytelling, which causes her diversions from her stories and the way in which she returns to the point accumulatively to develop a pattern well-suited to the fable style.



All this I enjoyed and, also, the pictures of rural Spanish life in the past presented through Grandma's memories and narrative. I liked the image of her closeness with nature and the animals she tended, while Manu’s mingled love for his grandmother and occasional exasperation with her are pitched exactly right. Altogether, the work has a great deal of gentle charm.

As regards the English, you will see that I have made what appear to be numerous pencilled corrections to the text, though in fact the majority are of the same type of error and in general your written English is of a good standard. Like many people for whom English is not the first language, you are confused by the proper use of prepositions and there are some problems with the tenses of verbs and their forms. I hope, though, that you will find my corrections helpful.
I have to say that you would probably encounter difficulties in selling this typescript, especially in the current very ­difficult market. Publishers are cutting their lists, dropping many of their existing authors and being extremely cautious about taking on new ones. They need to feel total confident about the sales potential of a new author and of the material he has to offer. There might be some interest in a collection of, say, Spanish country fables or something of that kind but these stories are on too limited a scale to be readily marketable. Another problem is that they are very gentle, leisurely stories at a period when the trend is towards crisp, fast-paced narrative.

In any event, a fair amount of work needs to be done on them. The opening pages present the reader with some solid blocks of prose - long paragraphs, no dialogue for several pages - and for some while very little happens. The pace is slow and there is a good deal of repetition. As it happens the patient reader, especially if he is able to fall into the narrative rhythm, is rewarded, but the risk is that by that stage the typescript will have been put aside. If a busy editor interest is not caught by the first page, then the typescript is more than likely to be discarded. . .

One way of treating your material is much as you have done here, linking a series of stories by means of the overall narrator and the narrator of the stories, without the stories themselves having much to connect them other than locality and perhaps the odd character who may crop up in more than one story. Rather like Bret Rabbit, I suppose. .

But another is to have a. much stronger theme and storyline running through the entire section. I am assuming now that this is a part of the larger work mentioned in your letter earlier this. I feel that you could put the main focus of the narrative on the story of the stag man - what a heart-breaking tale - and spend less time on the others.

There is a further point herein that if the first five books of the complete work add up to 220,000 words and if there are two more parts in addition to these, then that will make for a book which is so vast that publishers will be very resistant to it.(paper costs have soared by around 50% during the past few months.)To split the material into separate books would mean that some of these, by the present divisions, are much shorter than the usual novel length, which is a practical difficulty of another kind. ..

What I would advise, without having seen the other parts and judging on the basis of this one which could certainly benefit from some very severe editing, is that you consider a target of 100,000 words maximum. The narrative needs to be much tighter, the concentration being very much upon the stories themselves and, the element which is of particular interest, the way in which Mano responds to them. You have. caught the painful aspect of comedy in the boy's neglect of his duties while he strives to see the fairies and the awful consequences while the episode of the golden chickens makes for strong writing. Grandma has a good deal for which to be responsible!

You say in the letter that the saga deals with a boy missing his grandfather, but in this entire section the grandfather is barely mentioned. Maybe it just happens that this is not the place for that and that the theme is stronger elsewhere, but it seems slightly strange that Mother Goat is so dominant a figure, with very little sense of Manu’s life outside these encounters. There is an occasional scene with his mother, but his home, family and friends scarcely figure in his thoughts. 1 wasn't sure of his age, whether or not he went to school, if he also had a father and/or brothers and sisters. It maybe that these matters are covered in the first part, but I mention it because there is a curious impression of the boy existing almost in isolation from the world around him and therefore all the readier to absorb the fancies and strange logic of his grandmother. (The way in which he gradually starts to question some of her statements is nice, as is the fact that the old woman always has an answer!)

There_ is certainly a pleasing flavour to the narrative, but for both practical reasons and literary ones it needs to be rigorously pruned. As a first exercise, go through the text and see what you can leave out. Look especially for repetition.­ Have you noticed how many sentences begin with 'Because'? ­whether it be of words, phrases or ideas. Also for excessive description, unnecessary adjectives or adverbs and anything at all which is not strictly relevant to. the story. Many writers have had to do this in the early stages of their career and have found it most instructive. And do bear in mind the importance of pace. Even though you don't want to 1ose the appeal which comes from the very fact that this is a gently­ paced narrative, nevertheless, neither do you want to risk the reader becoming lulled into boredom through lack of incident and forward narrative drive.

1 hop you have found these comments useful and 1 wish you well with your writing. It is a hard path you have chosen to tread,. One of the most important qualities for a writer to posses these days is determination. There is an originality about your work which can only benefit from your developing your technique to which end I would recommend intensive reading of recently published novels and indeed non-fiction, too, so that you can learn from other writers and thus form your own style.

Again, many apologies for the delay,

Yours Sincerely

Hilary Johnson.
THE HAUNTED MIRROR
By Manuel Pardo

The mirror was an antique I bought in an old fashion building yard, one of those chaotic places of which there were few left in the country. The owner was waiting twenty years for planning permission to build offices in the site, but the planes never satisfied the council, so the yard was there as an ugly stain in the middle of the small but very classical Oxon town. During one of my visits to the yard 1 saw the mirror in a shed in the glass section. The mirror had about six feet height by four wide. The frame was mahogany, around five inches wide by three tick. It had elaborated mouldings all around and a few curved flowers on the top frame. It had been n1cely repaired, but even so one could see that the frame had been badly damage on the right hand side, near the top It was noticeable, too, that the wood worms had done some good work in that side, and the holes had been filled with some sort of putty. The glass had a large stain in that side of the damage frame. Those defects, more than taking merit to the mirror, it seemed to give it an added valued, as it happened with antiques whose imperfects give them personality, like wounds to the soldiers. 1 calculated that the mirror would fit very nicely in the dining room, because it would match the beams of the restaurant and give it an illusion of amplitude. 1 asked one of the employees if they would sell it, because the mirror seemed to be there doing nothing. 1 was informed that it was there to see people behind when they were cutting glass, an so to avoid any accident But, after a couple of months, that employee carne to tell me that the yard was closing down and that I could have the mirror, if still I was interested. It was really a heavy thing that mirror. We put it on the patio and there I employed many hours of my spare time to restored it. I used wood filler to mend the damage flowers and fill in some holes of the wood worms. Sanded down the green fungus from the frame, and then I polished it with the real French polish, and the result was a job of which I felt very proud. The job done, to avoid the weather undo what I had done, I put the mirror _with help- in a corner of the restaurant leaning against the wall, and there it stayed for a long time, waiting to be fixed in the place I had reserved for it. But the mirror never carne to occupy its assign place, because, when I was ready to fixed it, a few unexpected problems arouse. I found out that a radiator had to be moved to make room for the mirror, and to move the radiator the boiled had to be emptied, then refilled again, fiddle with the gas and the pump, and waiting for the water to be hot and then to bleed the radiators. Two men a whole day just to move a radiator. So the mirror stayed leaning against the wall in that corner for some time. In that corner was a table where we sat to have a rest when we could, a cup of tea or a meal, after closing time. It was in those occasions, when we would let the dog in. The dog would stay in front of the mirror, moving its head sideways and wagging its short tail. And all of a suddenly it would attack the mirror barking madly as if it had seen some strange person there. The dog was a miniature poodle, very intelligent, and it was for being intelligent that its stupidity in front of the mirror would make everybody laugh. In one occasion we laughed even more with Mrs. Sink. The woman was a Asher up, hence why we call her so. She happened to be one of those persons prone to small accidents, and who they blame the others for everything that happen to them. In one occasion, when we all were having a meal in that corner of the restaurant, in came Mrs. Sink in a terrible state of nervous telling us one of her disasters. Suddenly she looked at the mirror and, jumping ceiling high, shouted,
“Who is that woman?”
Probably Mrs. Sink didn’t recognised herself for the stain that there was in the mirror, but being Mrs. Sink as she was, everybody laugh. But we laughed too soon, for something similar happened to me once and later to my wife. It had been one of those days when nothing seemed to go right and, under pressure, I had a bit of an argument with my wife, then, when we finished working, she went up to the flat without having supper. I didn’t feel hungry either, but, to unwind I sat at the usual table with a bottle of wine, cheese and biscuits. After a while, and as I was lifting a glass to my lips, I saw a woman in the mirror, but I could no see her face because of the stain in that side of the glass. I presumed that she was my wife coming down to smoke the pipe of peace with me but, as I look back to the corridor, nobody was there. As I didn’t believed in ghosts I blame the vision on my state of mind, because I was worry and sorry for the argument with my wife. Then, a couple of days later my wife said to me,
“I laughed of Mrs. Sink and the same happened to me today. I saw a woman in the mirror that she didn’t look like me.”
When a last everything was ready to fix the mirror in its place, one Sunday, the day we closed the restaurant, armed with all sorts of tools, screws and so forth, I put hands to the job. At first the wall seemed harder than stone, and I had to push the drill .with all my strength. Then, of a suddenly, the bit and the drill went through the wall and, as I was pushing so hard my head crashed against the wall and I almost fainted with pain. At the same time I heard a horrendous scream, as if it was the wall the one that cried and not myself. Was that me? I asked. But then, as I pulled the drill out, I realised that it was the wall the one that was screaming. I apply my eye to the hole and saw on the other side what seemed an open oyster with a black pearl in the middle. The crooked object was opening and closing in a rapid sequence, and it soon declare itself to be an eye.
Looking from outside one could guess that, at one time, the adjoined house and mine had been both one and only large house. I thought that nobody was living there, because in six months since I had the business I never saw a soul coming or going there, and neither I heard any noise from the place. For that reason my surprise was greater to see an eye there, because 1 presumed that the eye had to belong to somebody. 1 ran to the street and knocked at the neighbour’s door to apologise for what 1 had done to whoever soul was hibernating there. It happened to be an old lady who lived there alone with her cat She was covered in dust, white as a baker and shaking with fright. She looked more like a ghost than a woman.
“My God, look what you have done” she shouted at me.
“Calm yourself, lady. Let me in, to see the damage and 1 will mend it for you”.
She aloud me in and took me to the kitchen. Soon 1 understood why the woman got such a fright. On that side a large piece of the wall had fallen and the plaster, dry as flour, was spread as far as the front door. The cat, that 1 found out late was brown, at that present was white. The cup of tea was covered with the stuff from the wall, and so was the kettle and everything else over the sink and the cooker.
“Look, look what the devil you have done” cried the woman.
1 couldn’t give credit to my eyes before such a disaster.
“Please do not worry, lady. This is nothing. 1 am going now to the yard for plaster and 1 will leave this wall better than new, you will see. If 1 broke something 1 will pay it.”
The woman started calm down, to the point that she felt sorry for my distress. 1 ran to the yard and soon 1 came back with the material and the necessary tools. By then the woman had the place clean, and the cat already was white, and it was resting on a chair. The woman did offer me a cap of tea and 1 started the job to close the hole. Then 1 told the woman how 1saw her eye from my side and she told me how she saw mine from hers. That was so amusing to her that almost choke on her laughter. So, between cups of tea we talked a lot, being the woman the one who talked more. She told me that she have not talk so much since her husband died twenty years back. The woman had a pleasant way of telling about her life, for she was not boring, as can be the case with those stories of older people. She would put a pinch of salt to the sad bits of her life, helping with a humorous and tender smile. While she was talking, the cat, sat on the chair, would shake its head up and down as confirming that what the lady told was the whole truth. Among all the stories she told me, she said that, at one time her house and mine, were only one house, just as 1 suspected.
“The car park at the back and all the town gardens, used to belong to this house” she told me.
Then she told that those houses were a listed buildings, and she advised me to find out with my insures if the policy had that into account, because would the building burn down it had to be rebuilt again as it was, and that could be very expensive. That was something that my lawyer didn’t told me. The lady knew all .those details because she had work for the council, and she seemed to know everything about the town. She told me that the large property belonged to the same family for generations. The last owners were a middle age couple. They had a servant, a young pretty woman. The landlady suspected, for some time, that her husband was having an affair with the woman, but she could not proved it. One evening the land lord came from shooting game and he left the shotgun and the holster hanging on e peg in the corridor, and went to the dining room where the servant was laying up the table for tea. The land lord asked for his wife, and the woman told him that she was in town shopping. But the land lady was coming home, at that precisely moment, through the back door, and she caught her husband kissing the servant. She saw the gun hanging there and she loaded it and bang. It seemed that the gun was of only one barrel, otherwise surly she would kill both, husband and woman. But she shot dead only the woman. The shot caught her on the face, at so close range that her blood penetrated in the glass of a mirror, and that stain never could be taken out, for the most the tried. The land lady went to prison for manslaughter, and the property was sold the land lord went to live somewhere else. The house was divide into three duelling. Then, many years later, two of the houses were turned into one again to open a restaurant.
“They wanted to by mine as well, but we don’t sale. We lived here since we married and have here our remembrances” said the old lady, talking with a distant voice as if her husband was still with her, and she went on: “The hose in the middle was bought and sold dozens of times, and nobody would stay in it for very long, as if it was a hunted. And then it was known that that was the reason. The ghost was the servant that appeared in the mirror. The last owner got ride of the mirror and with it went the ghost.
“How that mirror looked like” I asked her.
“I don’t know. I never saw the mirror, but I being told that it was a very nice and large one.”
Back in my place I took a pointed knife from the kitchen and started to dig in the mirror’s wooden frame, the holes that supposed to be the work of the wood worms, and there it was, a lead, and then another... I didn’t look farther. I sold the mirror to and antics shop, and made a profit of it. Now, if someone who reads this story sees a mirror of those characteristic remember that you being warned.
The end of:
THE HAUNTED MIRROR
2,300 words.


_

sábado, 8 de diciembre de 2007

POESÍAS EN GALEGO

- 1 -
VIAXES [M.P1] E SONOS
---------------

Cando era un mociño escoitei este consello:

planta unha árbore, recorre o mundo, ten un

fillo, escribe un libro, e daquela serás un

home feito. Vaia, daquela, este poema para

unha cerdeira que plantei na nosa horta

e que chegou a ser moi grande.


A ARBORE E O LIBRO


Corrín a plantar unha árbore

con esa mímica dos maiores,

coideino coma as flores,

e os dos emprendemos unha viaxe

por distintos puntos cardinais.

Por camiños horizontais

marchei en procura dos meus amores

e material para o meu libro.

A árbore, colleu o camiño vertical,

botou raíces na súa terra,

levantou a copa o ceo

e esperou alí a que os paxaros viñeran.

Pasaron os anos, máis de medio siclo,

e a sombra daquela árbore

sentei co meu libro.

Repasando as follas

do camiño percorrido

daquela árbore tiven cobiza.

¡Qué grande señor se sentía

arraigado na súa terra

proxectando coa súa sombra

a medida da súa grandeza!

As follas da súa copa

e as follas do meu libro,

contaban dúas historias distintas,

pero en algo parecido:

os dous tivemos os nosos niños,

os seus paxaros voaron,

e os meus amores se han perdido.

A árbore proxectaba a sombra do que era,

e eu a sombra do que fun sido.
-----------------------------------
Dedícolle este poema aqueles que unha viaxe

pola auga lles roubou a infancia e os lares

a moi ceda idade


VIAXEIRO DA AUGA


Viaxa, viaxa, viaxeiro da auga,

que a mar é moi ancha

e a terra non é nada.

Eu recordo a aldea

cando a tronada pasaba:

os nenos corrían polos camiños

xogando cos regueiros,

e facendo pozas coa auga,

espello regalado

que a natureza lles brindaba,

onde vían un mundo o revés

e se asustaban.

¡Ai que fondo se ve ceo,

qué medo me dan as charcas!

Agora a distancia que nos separa

é máis ancha que a mar,

e máis fonda que toda a auga.

É ese viaxar, viaxeiro, é ese viaxar:

os paxaros no ceo, os barcos na mar,

e na inmensidade as estrelas solitarias

soas e caladas, sen portos nin esperanza.

Eu recordo os matos
cando o vento zoaba,
como cantaban os pinos,
como a chuvia choraba.

Agora a distancia que nos separa

é máis dura que os matos,

vai máis lonxe que o vento

e é máis triste que o choro.

E ese viaxar, viaxeiro, é ese viaxar:

polos vales van os ríos

e polos camiños a soidade,

e ese tempo que se marcha

e que ninguén sabe a onde vai.

Eu recordo os prados,

cando a primavera chegaba,

cubertos de flores,

de regueiros estrados

e aquela moza que segaba

con unha cantiga nos bazos.

Como o amante que chama

as portas da súa amada,

así o meu corazón petaba

as portas da miña pubertade durmida.

Agora a distancia que nos separa,

e as cantigas que ela cantaba,

coma dúas notas iguais

se cancelan e xa non son nada.

Pero os recordos o andar

son coma a herba mala

que retoña con máis forza

cuanto máis é segada.

Ese fino equilibro

que o deixar os lares xa se parte,

é coma un péndulo colgado da alma

oscilando en tódalas direccións

sen centro en ningunha parte.

E cando o péndulo nalgún lugar se pare

oscilando fronte o pasado,

coma querendo recuperar os pasos,

verá o viaxeiro da auga,

como nas pozas da tronada,

só a infantil imaxe do seu pasado.
---------------------------------

Dedícolle este poema a memoria dos meus

avós, que me fixeron soñar coas súas

fantásticas historia.


MEMORIAS DOS AVÓS


Naquelas noites longas,

longas coma as sombras pretas,

cando os sonos non tiñan presa

e o amor da lume

se ían prendendo recordos,

tecendo e tecendo fantasías

misteriosas historias

me contaban os meus vellos.

¡Qué fantásticos contos!

Os encantos de tódolos encantos

e a resurrección de tódolos mortos.

A avoa, cubríndome de bicos,

tendía o regazo e nas súas pernas

facíame unha cama de osos.

O avó, coa navalla nova

que mercara na romaría,

pelaba nas castañas,

nos miraba e se ría.

A avoa collía a roca,

e coma fiando no seu pasado,

ía acercando recordos.

As súas mans fracas

coma avelaíñas brancas

da roca o fuso bailaban,

dementes que pola miña cabeza,

coma fíos pasaban

as fantasías da vella.

Era unha vez unha princesa,

perseguida por infieis,

que as fadas a levaron

a un país encantado.

Alí a alimentaron as aves,

e a coidaron as feras,

e entre rosas fermosas

medrou feliz e contenta.

Pero, coma tódolos encantos,

un día se irá para o mar.

¡Ai e se ti a puideras desencantar!

E eu, asomado a un mar de ilusións,

esperaba ver a princesa pasar.

Os días se foron perdendo lentos,

coma se perderon aqueles vellos,

coma se perderon aqueles contos.

A mar se foron tódolos encantos

daquela infancia florida

onde a felicidade hoxe perdida

xa era unha burla que asexaba.

Despois viñeron tristes días

naquel bucólico cemiterio,

e despedidas amargas

na dársena daquel porto;

e a inxenua dozura

daqueles infantís sentimentos

atopouse con un mundo cheo

sen lugar para tales contos.

E agora que eu estou esperto

e eles na súa eterna fantasía dormen,

recordo triste a noite que se foron,

e tamén parece un conto.
------------------------------

Baia este poema para os vellos máis famosos

de Galicia, os que sabían máis contos que ninguén.

Contos de amores e de miserias: para os muíños

comunais galegos.



VELLO MUÍÑO GALEGO


Caíches, vello,

esbarrigácheste co calzado posto.

Mudo e quedo desfeito ai no solo,

cos teus grilos e morcegos

na túa cama eterna de auga branda

e duro inverno.

Vello con alma de pedra e tella,

pes de cantería e andar de roda.

Ti que sabias tantos contos,

de bocas famentas,

de amores e miserias,

quedaches aí soliño,

entre hedras e silveiras.

E qué foi agora daquela sorriso

fariñenta de pedra,

daquel andar seguro e testudo

moendo con soleira as cósechas.

Qué foi daqueles grilos grileiros

que abrían co seu canto apagado

as portas do teu silencio.

Todo se derrubou, pedra a pedra,

coma as catedrais e cidades enteiras.

Fúcheste coma se van tódolos vellos,

víctimas da soidade e do progreso.

E agora que es todo abandono

quén de ti se acorda, pobre vello.

Eu si que te recordo, e te quero;

porque eu recordo, coma ti recordas,

sen pan la alacena,

e sen trigo nas iras.

Pero cando o teu mecanismo

se poñía o apeiro

xa no forno barrigudo

a leña de toxo ardía

e nós, nenos famentos,

brincábamos contentos

entre palas e ródelos

pedindo bolos de dous cornos.
-----------------------------
Este poema é para tódalas vellas galegas,

que gastaron as súas vidas sementando,

tanto na terra coma na carne, e que logo

quedaron solas con toda a súa cósecha perdida.


A SEMENTEIRA


Cántos paxaros levanta a terra,

cánta terra levanta o arado.

Qué duro quenta o sol,

e qué verde ondea o prado.

¿Qué será desa terra,

onde irán eses paxaros,

cando o labrador xa cansado,

sinta ese bico estraño

que no último momento

a morte deposita nos bazos?

A vella, sentada no valo

coa sombra na cabeza

e o sol no regazo,

estaba soa, triste e pensando.

Pois neses días de sol e sementado

cántos recordos veñen a cabeza,

e cántas memorias veñen os brazos.

A ela o que aterra lle dou

a terra llo foi levando.

E que triste quedar tan sola

con unha cósecha tan pequena

no medio de tan grande sementado.

Ela viu como o tempo sátiro,

de labrador disfrazado,

coa súa media lúa negra

toda a cósecha foi cortando.

Rosas e espigas caeran,

máis cedo ou más tarde,

que aínda as casas

de dura pedra e negro barro

se esbarrigan coa pena

cando a xente as vai abandonando.

Mentres tanto

polos camiños de terra

a vida sigue rodando:

as pedras durmidas

e os cans ladrando.

Dos camiños fondos

saen os homes cansados,

coas testas de lume

e as ferramentas de pao.

Só pensan nunha cama

onde tirar o seu corpo cansado,

mentres que a semente que sementaron,

nas entrañas da terra

xa soña coa aurora dos astros.
-----------------------------
Dedícolle este poema os arados romanos

que foron os últimos apeiros en renderse

o progreso.


O ARADO DE PAO


As canles eran de terra,

de pao era o arado,

o corpo era de neno

e os paxaros eran do ceo

Coma un home sementaba,

na súa carne e na veiga

esa ansia de vivir

que os novos alimenta.

E o chegar fin da leira,

antes de dar a volta,

levantou os ollos o ceo

e, enxugando o suor da testa,

veo, na liña do horizonte,

unha máquina como un paxaro de ferro

abrindo canles de fume no ceo;

e o rapaz marabillouse

de ver algo tan moderno.

Seguiu labrando terras e soños;

pero un día chegou a veira

e non puído dar a volta,

porque de tanto labrar

o neno ía vello.

Secando o suor da fronte

levantou os ollos o ceo,

e veo na liña do horizonte

unha máquina de fogo,

con un estrague tal de forza

que parecía un trono.

O vello baixou ollos o solo

e vindo o caduco

que quedaba aquel apeiro,

murmurou entre dentes:

¡Qué desparello marcha o progreso!
------------------------------


Dedícolle este poema o bonito espertar

de cada maña, que me librou de tantos

pesadelos.


AS CALAVERAS DA LúA


A noite que se cerra

vai pintando os campos de negro

coa súa sombra
e sobre a verde alfombra,
que o solo durmido cubre,
na escuridade se escorre

un choro amargo das nubes.
As horas así transcorren
e andando o seu compás
me pregunto qué serán
cando as sinto gotear.
Porque o seu espectro
a todas partes me persigue

e esta soidade que me aflixe

vaime matando de medo.

Onte, cando a tarde morría,

vin caer sobre os tellados da aldea

un remoíno de bruxas feas,

cargadas de osos e cadeas

con calaveras de lúa.

Ían de festa nunha orxía de choros,

con loitos blancos
para disimular as penas
e cara os camposantos

marchei con elas.

Aquela terra gris vestía,

¡Ai da vida ironía!

un belo manto de flores;

pois sobre a tumba dos meus amores

así a herba medraba.

¿Non é triste, brutal natureza,

non é triste soñar estas cousas?

Que sobre os corpos viciosas,

despois do amor medren así as rosas?
--------------------------------Dedicado a tódalas cousas que se perderon.


A CARACOLA


Os acantilados ían desvanecéndose,

coma aqueles meus recordos,

entre a brétema diáfana da mar,

e unha guitarra na taberna

tañia suavemente coma un ramallo

de parra que petaba nos meus cristais.

Eu esperaba a súa chamada,

mira para a ventá

pero ela non estaba.

A caída da noite,

a cidade alumeada

parecía unha necrópoles

toda chea de pantasmas.

Aduben a soas entre a xente,

tratando de recuperar a súa imaxe

en cada muller que se acercaba;

pero entre a riada humana,

a miña soidade medraba

e a súa imaxe marchaba.

Á mañá, a area e a auga,

formaban un reloxo moi grande

por onde os nosos anos marcharan.

Os nenos xogaban coa area

e con todo ese tempo

que a eles lles sobraba.

A praia era a mesma praia,

a area a mesma arena,

e a auga era a mesma auga.

Pero os nenos eran outros,

eu non era eu e ela non estaba.

Os nenos porfiaban a escoitar a mar

nunha carapola que na area encontraran.

Eu observei o bonito obxecto

e pensei, que será a caracola

o único esqueleto

que non perde beleza coa morte.

E acercándoa o oído

escoitei naquel bacío, de repente,

un susurro de sorrisos infantís,

o perfume dos seus cabelos

caendo sobre da súa cara bonita;

os meus pantalóns curto remendados,

e a frescura dos ríos con peixes:

todas esas cousas que aveces,

nos traen un canto de recordos.

Pensei entón: ¿Quén son eu,

qué cousa é a xente?

Un estraño esqueleto,

coa carne por fora

e o bacío por dentro,

gardando un canto esquecido

de tódalas cousas que se foron.
-----------------------------­
O mellor dunha viaxe é a esperanza de chegar.

Lle dedico este poema os camiños andados.


VIAXAR CON ESPERANZA


Memorias dunha primavera

son as follas caídas

e todas cantas cousas ti recordas.

Eses momentos que pasamos xuntos,

a dozura das túas palabras

e a atención dos meus sentidos

foron todas cousas velas

pero agora se han perdido.

Era un viaxeiro sedento e cansado,

ti a pousada distante,

o viño alegre e a cama branda.

Ti estabas sedenta de noticias

e eu che trouxen moitas historias

dun longo camiño andado.

Mais agora que tódalas lapas

da noite arderon,

que non quedan máis historias que contar

e tódalas contas se renderon,

é a hora de marchar,

que outras historias

esperan o viaxeiro no camiño.

Non te poñas triste, amiga,

que aínda que é triste a despedida,

a tristeza no é máis que unha medida,

deses momentos bonitos que tivemos.

Pero o viaxeiro aprendeu por eses camiños,

que a vida é un andar e andar,

e por bonito que sexa o encontro,

viaxar con esperanza

sempre é máis bonito que chegar.
------------------------------
Para esa muller que nalgunha ocasión quixemos,

e que desapareceu, e que despois de moitos anos

volve a aparecer na nosa vida, pero tan

chea de recordos que xa non é a mesma muller.


A TREBOADA


Cando se me ía borrado

a idea de ti e daquel pasado,

e só no fondo da esencia durmida

quedaba un recordo

de que algunha vez te vira,

hoxe saltas no meu camiño

como unha treboada de verán

que ninguén sabe de de onde ven:

bela, fresca e encantadora,

coma se aínda foras o máis bonito

que a miña alma sedenta adora

no remoto daquel pasado.

Xoga o destino coa vida

coma xoga o vento no camiño

coas follas abandonadas.

Cántas tardes cantaron os grilos,

cántas mañás os galos cantaron;

as cousas que haberei eu perdido,

e as cosas que haberás ti soñado.

Mais agora que o vento da vida

nos varreu a esta marxe,

coma un desperdicio,

por que non revivir conxuntamente

-como fai tanta outra xente­-

algún daqueles recordos durmidos.

Porque esta forma de ser

e este olfacto tan fino,

ben me fan comprender

que aínda que estás aquí,

ti non estás comigo.

Ai se eu puidera,

con unha sola palabra

alcanzar todo ese pasado

na túa mirada perdido

e converterme nun solo recordo

para ser a paz do teu esquezo...

Pero ese pasado que tivemos

é coma unha marea,

que empuxada polo vento e a lúa,

se acerca unha vez a esta veira

e despois se marcha sola.

A veces a vida, andando o revés

coma anda o cangrexo,

fai do presente un espello

doutros momentos que se foron

e alma, triste e dolorosa,

busca nos bazos presentes

a dozura que noutros bazos foi perdida.

E esas bágoas que se asoman os ollos,

dende o fondo das entrañas,

non é máis que ese pasado,

que se derrete nos larpados

como a noite o recio nas follas­
----------------------------

As portas cando se cerran poden gardar

segredos ou privarnos da liberdade,

e cando se abren poden ofrecer amizade

e liberdade. Vaia este poema para eses

valores que as portas non poden cerrar,

nin dentro nin afora.


A PORTA


Cerrei a porta.

Despois de todo

¿qué é unha porta?

Un anaco de madeira,

un común obxecto,

unha cousa que se abre e se cerra

para tapar un oco.

Pero hai portas e portas:

portas que nunca se abren,

portas que nunca se cerran;

portas que sempre están cerradas

e portas que sempre están abertas.

Portas, portas, portais e cancelas,

na vida todas son portas;

porque a primeira lei do home

foi unha porta,

e detrás desa porta,

unhas veces dentro

e outras veces afora,

aínda hoxe garda tódolos valores

da súa vida e todas esas cousas

que a súa mente encerra.

Eu cerrei a porta,

aquel anaco de madeira,

que antes de ser porta

foi semente da vida,

refuxio de paxaros,

sombra dos campos

e raíces da terra.

Eu era aquela porta.

¿E o oco?

Unha tumba aberta

de onde quedaron enterradas

vinte anos de ilusións mortas:

loitas, praceres e quimeras,

todas esas cousas

que xuntos compartimos,

de pronto se perderon,

e todo cerrou aquela porta.

Pero cousas ten a vida

que non se poden encerrar,

nin dentro nin afora.

Porque as cousas da alma

Esas non teñen portas.

Por eso, cando cerrei a porta,

nona cerrei para esquecer.

Ela dentro e eu afora,

cerrei a porta para gardar

todas esas cousas

que non teñen portas.
---------------------------


Pode darse o caso de que nalgunha ocasión

nos namoremos dunha muller que nos fai

recordar outro amor, que puído existir

ou que só é un reflexo de algún sono.
--------------------------------------


O REFLEXO


Ti desto non sabes nada

e só eu o entendo.

Media vida fun perdendo

en busca de este sono

pois este cariño a destempo,

ese amor tan estraño

que sinto o teu lado,

no é mais que un reflexo,

de amores de outro tempo,

dalgún recordo durmido

que espertou coa túa mirada.

Pois na forma do teu corpo

a miña forma toda encaixa:

a túa cintura e as túas cadeira

a forma das túas pernas¡

o teu cabelo revoltoso,

eses ombros tan graciosos,

e ese pescozo tan fermoso

onde a túa vida se balancea;

o teu sorriso silencioso,

os teus bazos e os teus ollos

e ese pasado misterioso

que reflexa a túa mirada.

Para o oco das miñas mans

os teus peitos foron feitos,

os teus brazos,

as túas mans e os teus dedos.

Es a forma toda dos meus sonos,

a outra metade que me faltaba

e o teu lado son completo.
----------------------------

Vaia este pobre homenaxe para eses que

Sementaron a España enteira por camiños

estranxeiros.



LABRADORES DA LINGUA


Os barcos que vogaban

Tras as hélices infinitas deixaban

unha estela de gaivotas.

Os camarotes espertos

ían pintados de bágoas

linguas e dialectos.

e nas cubertas

as miradas de ollos incertos,

como se o fío do pasado

se espetara na presencia.

pois camiños escabrosos

son as augas deses mares;

pero as raíces dos lares

no hai tempestade que as mova:

pois só o corpo viaxa,

que a alma queda en terra.

Coas súas ansias e pesares,

sen máis guía nin compás,

que a súa esperanza incerta,

son viaxeiros dos mares

e semente doutras terras.

A nostalxia é a súa forza,

a semente a súa tristura.

Son labradores sen paralelo,

que por tódalas partes sementandO

as nosas relleiras por onde queira:

polos campos a nosa lingua,

e polos camiños España enteira.
-------------------------------
A vida non nos pode quitar máis do que nos

dou. E se no lo quita será porque nono

soubemos aproveitar.Vaia logo este poema,

a forma de oración, para todo canto me

quitou.



A PREGARIA


Despois de tanto andar,

de tantas historias aprendidas

-e camiños que xa van detrás-

quixera saber unha oración;

porque antes eu oraba,

pero eses tempos xa se foron,

coma se perderon tantas cousas

que neste día eu recordo:

o calor dos meus lares,

aquelas noites xunto o fogo,

as lapas familiares,

e a dozura daqueles contos;

aqueles primeiros pasos,

e o escenario dos meus xogos.

Todo o camiño andado,

os amigos novos;

tres nacións que perdín,

imperio dos meus andares,

tres familias e tres fogares;

medio século e os meus caudais.

Por iso hoxe este carpo desolado

quixera prostrarse en oración

e dar as gracias o Señor

por esa carga que me foi quitando.
---------------------------------

Non teño a quén dedicarlle este pesadelo,

porque non sei se foi verdade ou un son.


O PESADELO


Unha noite moi queda,

unha desas noites,

acústicas e soñolentas;

de esas que calquera movemento

dun ser nocturno

rompe co seu grito oco;

unha desas noites, que hoxe recordo,

atopábame apostado na miña cama

observando un raio pálido

que a lúa fría de xaneiro

acercaba timidamente a miña ventá.

De aquela maneira, pensando estaba,

recordando unha noite coma aquela

cando eu era feliz e aínda estaba ela

E a miña alma foise enchendo

dunha estraña e case doce tristeza.

Pero aquela lúa,

que de noites estaba chea,

marcando elípticas

marchou a outras terras,

deixándome solo con aquel vivo recordo.

E o pronunciar o seu nome,

que na noite rompeu o silencio,

aquel gato morriñento

que da mesma noite parecía feito,

coma un ser humano torturado,

deixou escapar un grito horrendo.
E entón, coma se fora un espello,
Vin o seu rostro naquela lúa,

coma unha momia de cera pura

cuberta de lembranzas

que rexurdiron, unha a unha

con toda a súa amargura.

Era, sen dúbida, quella lúa,

espello, ilusión ou figura,

reflexo da súa sombra

e sombra daquela lúa.
Era o noso pasado alí agochado,
coma un reflexo magnético

aprisionado entre as brumas;

coma o candil entre as noites

e as noites entre as tumbas.

E naquel espertar confuso

os meus osos crepitaban

com os eixes imaxinarios

dun mundo que se detiña.

As sombras inclinábanse,

e perdían o equilibro;

e entre todos aqueles sons,

que podían ser lamentos

desintegrouse o pesadelo,

quedando tan só na fiestra,

os ollos brillantes do gato,

coma dúas brasas

observando o derrube.
-----------------------------

Para aquela muller que coñecín alá lonxe

e fai tempo, que non coñecía a pobreza ata

que eu a levei os arrabaldes.


VIAXE OS ARRABALDES


Ela era unha muller que soñaba

con cousas que non estaban de moda;

e gustáballe un pillo estranxeiro

entre os seus dedos delgados.

E coma se o mundo non lle importara,

falaba de cosas triviais,

que non valían para nada.

Quíxena espertala

e leveina os arrabaldes.

Fomos o caer a noite,

Cando polo río,

de chapapote manchado,

e brétema do fume das barcazas,

que coma bacteria se arrastraban

por aquela cénega sen peixes.

O outro lado o esquezo reinaba,

E polas sucias rúas deambulaban

cans e gatos noctámbulos.

Os cigarros prendidos,

que iluminaban as portas apagadas,

debuxaban ladróns na súa cara

que sospeitosos nos miraban.

Chegamos a unha casa de madeira,

pintada de vivos colores

con cadros de almanaques;

e o compás dunha música veciña,

falamos sen levantar sospeitas,

os dous solos, espidos

como as árbores en inverno.

Falamos da nosa infancia

para coñecernos;

e cando os paxaros espertaron

marchamos calados

coma se as palabras no existiran.

Cruzamos a ponte e vimos os trens,

as fábricas e as negras chemineas,

e nenos descalzos

como sombras na néboa.

E aquel río cheo de barcos

confundidos coa miseria,

cargando a riqueza

que as nacións ricas esperan...

Ela miraba pensativa todo aquelo

e comprendeu moitas cousas,

porque eu non lle preguntei nada,

pero apertou a miña man

coma se me respondera.
------------------------------
Este poema é coma unha misa que lle

dedico a miña irmán que morreu cando

tiña seis anos.


MORTE DUN ANXO


No val sombrío, non de follas cheo,

senón dunha misteriosa soidade cuberto,

palpábase toda a tristeza

do mundo dos mortos.

Pesada coma se arrastrara cadeas,

pola miña gorxa andaba a pena,

negra e sola coma unha tormenta.

As aves nocturnas do inverno,

coma almas en pena

voaban ceo arriba

formando unha letra.

E no río as garzas friorentas,

cos pes na auga

soñaban con outras primaveras,

mentres que arriba na costa,

unha curuxa ría borracha

na copa dunha árbore

brindándolle a festa.

As ventás de castaño vello

despedían a luz triste

que nos candís ardía dentro.

As vellas de loito

en grandes caldeiros

tinxían os vestidos

para facelos máis negros.

Nos piñares escuros

piaban os mouchos.

E polos corredores do ceo,

con moitas chaves no chaveiro,

correndo vai san Pedro:

non acerta coas portas,

que un anxo está morrendo.

¡Ai, padre, que vexo!

Estrelas de prata

pola cheminea están caendo.

Cala nena, meu anxo pequeno,

que ti amais eu iremos a san Pedro

con unha empanada moi grande

e unha cesta de ovos.

No sorriso do anxo pequeno

debuxáronse moitas romarías

con vestidos novos

mentres os seus ollos se cerraban

xa camiño do ceo.
-----------------------------

Dedícolle este poema a miña alma,

para que non me abandone tantas veces.


A VENTÁ


Algunhas noites, dende a cama,

mentres penso, miro a ventá

como un camiño para o ceo.

E penso que a penas me durmo,

a miña alma, como un neno traveso

marcha por ese camiño

ata os confines do universo.

Pero, coma se nunca atopara nada

a mañá outra vez volve o meu corpo

con cada espertar que teño.

Entón eu lle pregunto:

Alma miña ¿qué é o universo,

ese remuíño cego

de estrelas tan bacío
e de noites tan repleto?
¿Qué fan eses corpos,
xirando eternamente

nesa inmensidade inesgotable

de eses errantes mundos?

¿Qué fago eu aquí neste momento,

con esta forma caprichosa,

mentres ti, metafísica silenciosa,

escapas do me corpo?

¿Qué buscas nese viaxar eterno,

por eses fríos arrabaldes do universo

para abandonar así o calor do me corpo?

Dime ¿Qué será de todo isto

cando un día xuntos nos marchemos

por ese mundo teu que hoxe non vexo?

¿Qué seremos entre as estrelas?

Pero a miña alma no contesta,

por iso me da medo

esa ventá aberta

como un camiño para o ceo.
-------------------------------

Para todos aqueles que perderon as

súas vidas pola valentía dos heroes.



O HEROE


O heroe era unha promesa,

unha arbore grande que daba sombra

e esperanza na barriga das madres.

Pero o camiño que conduce a esa rúa,

é unha fecha sen reloxos nin almanaques.

Mentres os heroe durmían

fóronse facendo berces e mares

e cando a espera se fixo choro,

atopouse co duro monte

e a roxa sangue;

e antes que chegaran as cegoñas

xa cortou o embigo dos aires.

Pola súa ceda idade confundido

sentiu o sinistro sonar das armas,

cando en maiados paisaxes

eran pola súas forza movidas.

En anoiteceres macabros e roxiños

escoitou as campás, sorprendido,

despedindo as vidas

que a súa valentía votou o esquezo.

E agora que toda esperanza

quedou destruída no camiño:

as goxas dos paxaros

e as auroras dos trigos,

el é un heroe de pedra,

sen ideas na cabeza

e sen riqueza nos petos.

Só queda para celebrar o seu heroísmo,

lápidas, cruces y martirio...

e un chorar de cegoñas

que viron todo o seu froito perdido.
------------------------------------


En memoria da muller que queimou a súa vida,

na soidade daquel casarío, que eu coñecín.


A FORXA EN SILENCIO


Dende a túa ausencia

na casa hai un silencio...

e os teus recordos

coma martelos de ferro

martelan sen consolo

queimándome a alma

con un frío sinistro.

Algún fado traveso

varreu, coa súa tórrida tronada,

a esta morada os corvos.

Paxaros cantores se levaron,

aves de mal agoiro trouxeron.

O casarío de aire sacro e vello

onte das túas risas cheo,

hoxe é un feliz imperio

de ratas, lagartas y morcegos.

No pararraios,

fulminado polo tempo,

aniñan uns mouchos,

deuses sinistros de la pena,

coa súa maxestosa postura,

-indiferencia que aterra-­

adurmiñando sempre

quén sabe que soños.

¡Ai se puidese dicir o que sinto!

Que o dolor non ten pausa,

nin frecuencia a tristeza;

que de tanto pensar me consumo,

que non podo seguir vivindo.

Fáltasme ti, a lapa e o vento,

e esta vida opaca xa está morrendo.

Desfacerme desta carne quero,

quero subir por o teu corpo

como soben as hedras polas paredes

unirme os teus osos

como se unen co lume os ferros

e non ter existencia

coma non teñen os sonos.

Por Deus che pide un ateo,

no me martirices así,

non me vaias matando tan lento.

Volve de lonxe,

abre os teos ollos,

acerca a túa boca

e dáme os taus beixos.
---------------------------


Dedícolle esta poesía as mulleres
que esperaron por unha promesa toda
a súa vida.

A ESPERA

¿Acórdaste das noites aquelas
que a beira do río
nos xurábamos amor por las estrelas?
¿E cando nos despedimos
que no reflexo da auga
cos nosos bicos nos fundíamos?
¡Qué noite aquela!
Soa doce e apagada,
o ceo na auga prendía candís,
e os meus bazos tenros,
pola forza do amor feridos,
rompéronse nun chorar de abrís
coma as gotas do socio.
Con as de cera cantaban os grilos
e con gorxas de pedra
cantaban os muíños:
os xuncos nos miraban
afiados coma coitelos.
¡Con qué dicha pracer
nos meus brazos te apertaba!
E cando me falabas de volver,
pensaba que xa de volta estabas,
así non sentía a tristeza de que partías,
senón a alegría de que chegabas.
Espereite cada momento,
que coma un dolor se ían lentos;
e canto máis o movemento desexaba,
para que o tempo terminara
e ti volveras,
máis lenta a roda do tempo xiraba,
facendo agonizar pesadamente
a felicidade que esperaba.
Sen embargo os días se foron sen pausa,
e cando agora miro o sendeiro
por onde anódinoa modiño se marcharon,
paréceme que moi axiña fuxiron.
¡E qué triste o camiño que deixaron!
Amargura, nostalxia e desengano,
dándome a comprender tardiamente,
¡ai realidade triste!
que todo canto para min fuches
comparado coa a espera non era nada.
A forza de durmir coa lúa no cristais
o meu corpo foi quedando espido y frío
coma o inverno das árbores.
Por onde ti te fuches
tamén se foron os anos,
e o tempo levou o que ti deixaches:
a carne dos meus ósos
e o sorriso dos meu bazos.
E cando todo así acaba
A espera tamén ha terminado.
­-----------------------------

Despois de tanto viaxar e soñar,
este poema é para o viaxeiro
e o soñador.


AS RAÍCES DA TERRA


Cando das raíces da terra

polos mares me alongaba

non me daba conta algunha,

que eses días que co andar se perden

valen máis que a fortuna.

Agora só a esperanza me queda,

e iso é o que aínda me consola,

de chegar a aquel distante porto

e se é que non ha morta,

atopar alí a pobre xuventude miña,

dende aquela lonxanía,

observando todo o camiño que rodei.

Atopar da vella casa algunha pedra,

recordar os contos da miña avoa;

camiñar hasta os matos

e dende alí observar a veiga;

e na liña do horizonte

a mar que se alonxa todo vai con eleva.

Camiñar hasta os prados

e observar os saltóns saltar

cando os meus pasos torcen a herba.

E mentres ese mundo pequeno

co meu andar se axita,

extasiarme coa frescura

que alí a pradería o sol lle quita.

Por alí pasa tranquilo,

un arroio leve

que baixa dos matos

fresco cama a neve.

A verde pradería o bebe

e da súa morte nacido,

cando avanza a mañá,

medra alí moi louzán
a doce paz do esquezo.
Naquel córranchocurruncho perdido
a fauna feliz se recrea:

os xilgariños voan e cantan

facendo cabriolas caprichosas

como se quixeran interpretar

o perfume das rosas.

Por iso agora,

despois dun tempo

tan distante e perdido,

cómo me gustaría por un momento

atoparme tranquilo,

a orla dalgunha fonte,

con algún paxaro que me cante,

con algunha pomba que me arrole,

e mentres todo ese pasado

na memoria se dilúe,

irme quedando durmido

a sombra dalgún castaño,

recordando as cousas de antano

e xa nunca máis espertar.

­----------------------------

SEGUNDA PARTE
-------------


SOÑANDO CON ELA


Quitouse o seu vestido,

os seus pequenos zapatos

e o seu corpo, case espido,

só cuberto con dous trapos

meteuse na auga.

A auga tempada

co seu corpo xogaba:

ela era o cao

e eu era a auga.

O seus ollos tan belos,

na auga reflectían,

e todo o seu corpo

a mín me miraba.

Ela xogaba coan auga,
e a auga a traía,
e a auga a levaba,
e eu pensaba que era miña,
aquela nena da auga.
Así trataba abrazala
en cada onda que chega,
pensando que era ela
e só era a auga.
O seu belo mostraba

cando os seus brazos erguía

e a súa pubertade me dicía

que xa non era nena

aquela nena da auga.
O seu corpo cobizaba
cando a auga a traía,

cando a auga a levaba,

e ela notou nos meus ollos

que eu a desexaba,

e sentín na auga tempada

a súa mirada xa fría.

¡Qué vergoña sentía,

que nin a mar a tapaba,

se era só unha nena

e eu a desexaba!

- II -

Desde aquel día con ela soñaba

pois o seu corpo declaraba,

baixo calquera prenda que vestía,

que muller tan fermosa sería.

Cada vez que me miraba

inocente sorría
así en segredo eu sufría
porque me namoraba

e ela nono sabía.

Cada vez que soñaba

ela seu corpo me entregaba,

así a súa beleza conseguía,

pero soñar así non quería

pero soñaba e padecía.


- III -

Era o seu rostro tan fermoso,

o dono dos meus ollos.

Eran os seus ollos tan fermosos

os donos do meu corpo todo.

E os seus bazos carnosos,

os donos de todos os meus sonos.

Era aquel rostro tan fermoso

o dono de toda a dozura

que a súa inocencia encerraba­,

o dono de todo o meu desvelo

e durmido ou esperto

co seu rostro soñaba.


- IV -


Pero as palabras non din nada

cando falan do seu corpo,

din que é moi fermoso;

pero ela é máis que iso:

é a música dun concerto

coias notas eu non entendo...

un conxunto que a súa vida encerra.

E porque as palabras non din nada

non quero falar máis do seu corpo,

da súa cintura e das súas cadeiras,

dos seus brazos e das súas pernas:

de todo ese concerto

que a súa vida encerra.

Quero dedicarlle unha poesía

a esa alma que leva dentro,

porque se así de fermosa é por fora

terá que ser máis bela por dentro.

Pero aquí a poesía me abandona,

porque por dentro coma por fora,

a súa alma coma o seu corpo,

son a música dun concerto

coias notas eu non entendo...


- V -


Hoxe máis que nunca,

cando esta despedida se acerca,

desexo a súa caricia atenta,

a súa voz tan nova e suave,

as súas palabras doces...

esas caricias que enchen

os ocos das mans abertas.

Nesta tarde gris e queda,

desexo máis que nunca,

o susurro das súas palabras,

a dicha das súas inocentes miradas,

caendo sobre o meu corpo delourado

coma as moedas no sombreiro

vello dun mendigo.

Hoxe, neste anoitecer

que xa nunca vai a volver,

desexo o seu corpo xunto o meu
rompendo a nostalxia deste día,
como rompe a pequena pedra
a paz do manso río.

Hoxe eu lle daría este grito

que me desespera
e que se lle fundira na carne
como se funde hoxe
na miña alma a pena...

e arrincar, coas nosas forzas,

ese choro que a vida espera.

¡Pero qué pena!

Hoxe era o día e non está ela:

a outra metade que me falta,

a súa caricia atenta,

e coma tantas cousas que se perden

así se perderá esta

nesa noite que nunca alborexa

sen futuro nin recompensa.


- VI -


Eu unha vez soñaba

Con unha moza

que aquel sono imaxinaba

e dende aquel día da praia,

comprendín que ti eras aquel sono;
pero ti dis que un sono
non é máis que un sono

e que os sonos no son nada.

Se nada é un sono

¿qué sería os sonos

se ninguén os soñara?

Nós amais os sonos

somos unha ilusión o mesmo:

os sonos non teñen tempo,

nin chegada nin partida,

son unha cousa do momento,

­e ese momento é a nasa vida.

Nalgunha parte agochados

viven os sans que soñamos

e esas cosas que eu che digo.

Ti estás aquí comigo

porque eu te fun soñando:

ti es o meu sono

e eu un soño que soñou contigo.


- VII -


Adeus, amiga, que tanto quixen,

amiga dona dos meus sonos,

dos meus sonos tan amada,

para sempre adeus con pena

neste cia me despido.

E triste o que che digo,

pero así é esta vida:

un adeus o que se quere,

un adeus o que se ha querido;

pola vida rodando sempre,

coma sen patria nin destino.

Coma te perdo a ti hoxe

así todo se ha perdendo

Porque cando nos vexamos,

se ese tempo é chegado,

ti serás diferente

e eu non serie o mesmo.

A vida está feita do presente,

e cando outra vez te encontre,

este momento se haberá perdido.

Eu serei máis vello

e ti xa haberás crecido...

e perdido esa inocencia,

ese tesouro que che digo.

E é como es que eu te quero

e non podo estar contigo.

Por iso, para dicirche adeus,

como proba do meu cariño,

este poema hoxe che escribo;

espello que che regalo

onde o tempo se haberá detido.

Ai van as miñas palabras

e outras cosas que non che digo.

Na súa imaxe, cando o haxas lido,

ti me verás sempre como son

e ti sempre como has sido.

­
- VIII -



Nin con bagoas nin con bicos

Nin con abrazos, nos despedimos.

Faleille das cousas miñas

E ela faloume das avelaíñas,

que o acercarse a tronada

se despiden do seu xardín.

E así ela me deixou, o fin,

baixo as escuras nubes,

entre o triste reflicto

dun ceo gris.
Agora os anos pasarán,
e no calor dos seus bazos

outros bazos a bicarán,

e estes soños meus,

coas súas alas de papel,

na treboada da vida

coma as bolboretas morrerán

e cando pase o vendaval

outras bolboretas volverán

a polinizar as flores do seu verxel.


- IX -


Agora moitos anos pasaron

e cando se acerca esta estación,

cando todo florece no verxel,

cando os paxaros fan niños

e as abellas xuntan mel,

tamén florecen no meu corazón

os recordos daqueles amores,
a dozura dalgunhas flores
que polinicei na miña xuventude

e entre elas eras ti

a de máis vivos colores,

a que máis adorei,

a que nunca polinicei

porque non me correspondinche.

E agora, cara amiga,

no outono da miña vida

cando tódalas follas han caído,

que maiado está o meu verxel,

sen paxaros o meu niño

e que xa amarga é a mel

ofrécesme o teu cariño.

¿Pero que é o amor

cando os anos se han ido?

O amor é tempo compartido,

esa suma que forman dous,

e cando se divide ese camiño

só quedan os recordos

pero o amor se ha perdido.


- X -


Escoita, caro amigo,

estas razóns que hoxe che digo:
eu son coma a figueira
que sen flores bota figos,
a min fáltanme as palabras

pero ben sei o que che digo.

Non me fales de mel amarga

de follas caídas, estacións,

paxaros sen niños

e xardíns sen flores.
Que outras estacións pasaran
pero aqueles sonos teus,
eses sonos nunca morrerán.
Que ti mesmo me contaches
que nalgún lugar agochados
viven os sonos que soñamos.
Eu hoxe estou aquí contigo
porque ti me soñaches,
así agora eu son o teu sono
e ti o sono que soñaba comigo.

--------------------------


FIN

[M.P1]

POESÍAS EN CASTELLANO

VIAJES Y SUEÑOS
---------------------------


Cuando aún era un niño escuche este

consejo: Planta un árbol, recorre el

mundo, cría una familia, escribe un

libro y te podrás llamar un hombre.

Vaya, entonces, este poema para el

cerezo que de niño planté en la huerta

de nuestra casa y que llagó a ser un

precioso árbol.



EL ARBOL y EL LIBRO


Planté aquel árbol

con esa mímica de los mayores,

lo cuidé como las flores

y los dos emprendimos un viaje

por distintos puntos cardinales.

Por caminos horizontales

me marché en busca de mis amores

y material para mi libro.

El árbol cogió el camino vertical,

echó raíces en su tierra,

levantó su copa al cielo

y esperó allí a que los pájaros vinieran.

Pasaron los años, más de medio siglo,

y a la sombra de aquel árbol

me senté con mi libro.

Repasando las hojas

del camino recorrido

de aquel árbol tuve envidia.

¡Qué gran señor se sentía

arraigado en su tierra

proyectando con su sombra

la medida de su grandeza!

Las hojas de su copa

y las hojas de mi libro,

contaban dos historias distintas,

pero en algo parecido:

Los dos tuvimos nuestros nidos,

sus pájaros volaron,

y mis amores se han perdido.

El árbol proyectaba

la sombra de lo que era,

y yo una sombra de lo que he sido.

***
Para aquellos que un viaje les robó

demasiado temprano la infancia.



VIAJEROS DEL AGUA


Viaja, viaja, viajero del agua,

que la mar es muy ancha

y la tierra no es nada

yo recuerdo la aldea

cuando la tormenta pasaba

los niños corrían por los caminos

jugando con los regueros,

haciendo pozos con el agua,

espejo regalado

que la naturaleza les brindaba

donde veían un mundo al revés

y se asustaban.

¡Ay qué hondo se ve el cielo,

qué miedo me dan las charcas!

Ahora la distancia que nos separa

es más ancha que la mar,

es más honda que toda el agua.

Es ese viajar, viajero, es ese viajar:

los pájaros en el cielo

los barcos en la mar,

y en la inmensidad

las estrellas solitarias

solas y calladas

sin puertos ni esperanzas.

Yo recuerdo los montes

cuando el viento soplaba.

¡Cómo cantaban los pinos,

cómo la lluvia lloraba!

Ahora la distancia que nos separa

es más dura que los montes,

va más lejana que el viento

y es más triste que el llanto.

Es ese viajar, viajero, es ese viajar:

por los valles los ríos,

por los caminos la soledad,

y ese tiempo que se marcha

y que nadie sabe a donde va.

Yo recuerdo los prados

cuando la primavera llegaba,

cubiertos de flores,

de riachuelos salpicados,

y aquella moza que segaba

con una canción en los labios.

Como el amante que golpea

a las puertas de su amada

así mi corazón golpeaba

a las puertas de mi pubertad dormida.

Ahora la distancia que nos separa

y las canciones que ella cantaba

como dos notas iguales

se cancelan y ya no son nada

Pero los recuerdos al andar

son como la hierba mala

que retoña con más fuerza

cuanto más es cortada.

Ese fino equilibrio

que al dejar los lares ya se parte

es como un péndulo colgado del alma

oscilando en todas direcciones

sin centro en ninguna parte.

Y cuando el péndulo

en algún lugar se pare,

oscilando hacia el pasado,

como queriendo recuperar sus pasos

verá el viajero del agua

como en las charcas de la tormenta,

solo la infantil imagen de su pasado.

Un modesto homenaje a los dos

primos de Batán


MUERTE EN LAS CATALINAS


Mira primo, mira hermano,

qué rojo se va el día,

qué sólo se queda el campo.

El sol, fuego de los montes

y sombra de los prados,

caía como un chaparrón de sangre,

sobre los montes de Xalo.

Barcia honda y extraña,

se iba quedando dormida

en la Rivera acostada,

mientras grillos y carros

por todas partes le cantaban.

El río que la bautizó y la baña,

suave culebra de sombra y agua,

por toda su cuerpo se arrastraba.

Por los montes de Sarandones

lo hombres de Altamira

las piñas recogían

y sus caballos cargados

ya empujaban la cuesta

por Tabeayo arriba.

Los dos primos hermanos

vieron aquella tarde tan bella

como nunca la habían imaginado,

y por un tiempo la quedaron mirando.

Pero, pensando en esas cosas

que las noches traen,

en su viejo molino se refugiaron.

La noche ya por los montes venía,

y bajo los pinos de Cruz de Veira

los gitanos de Andalucía

sus tiendas tendían.

Se acostaban con las navajas abiertas,

tenían sueño pero no dormían,

que el miedo llamaba a todas puertas

y donde puertas no había.

La vieja de luto

que habitaba nuestra campiña,

con sus falsas tradiciones

y ruecas de envidia,

todas las noches giraba los husos

en cuyas muescas

la traición se envolvía.

Hila que hila quién sabe lo que hacía:

en los telares antiguos,

nuevas promesas tejía.

Madeja de palabras fingidas

que abren las puertas del alma

aunque de miedo estén hinchadas.

Por los mesones soplaba el viento,

por el Mesón del Viento el viento venía.

Desde los montes de La Cabra

a las llanas Traviesas saltaba,

dejando un llanto amargo en las espinas

pisando montes duros hacia las Catalinas.

Que allí donde la piedra arrancó la dinamita,

también la pólvora arrancó tiernas vidas.

¿Por qué ladran tanto los perros?,

¿Por qué tanto los mochuelos pían?

Se preguntaba la gente

haciendo que dormía.

Los castaños con sus hojas afiladas

toda la noche serrucharon el viento

por Batán arriba

y la noche pequeña quedó partida.

La mañana, que ya en las gargantas

de los pájaros se agita,

viene tambaleando

por los caminos hondos

donde la pelea aun palpita,

apagando los cigarrillos con vida

en las pozas de sangre

que aquella mañana

por toda la cuesta crecían.

En el panteón de Carral

los Mártires de Galicia,

con un siglo de silencio,

y otro medio sin justicia

rompieron la piedra donde dormían,

mientras que por la villa arriba,

con camisas nuevas,

paseaban los falangistas.


Este poema va dedicado a la

memoria de mis abuelos.


LOS ABUELOS


En aquellas noches largas,

largas como las sombras negras,

cuando los sueños no tenían prisa

y al calor de la lumbre

se iban encendiendo recuerdos,

hilando fantasías

bonitas historias

me contaban mis viejos.

¡Qué extraños cuentos!

El encanto de los encantos

y la resurrección de los muertos.

La abuela, cubriéndome de besos,

tendía el regazo

y en sus largas piernas

me hacía una cama de huesos.

El abuelo, con su navaja nueva

que comprara en la romería,

pelaba las castañas,

nos miraba y reía.

La abuela cogía el huso y la rueca,

y como hilando su pasado,

iba acercando recuerdos.

Sus manos flacas

como mariposas blancas

de la rueca al huso danzaban,

mientras que por mi cabeza

como hilos pasaban

las fantasías de la vieja:

Era una vez una princesa muy buena

perseguida por infieles,

que las hadas se llevaron

a un país de ensueño.

Allí la alimentaron las aves,

la cuidaron las fieras

y entre rosas hermosas

creció feliz y contenta.

Pero, como todos los encantos,

un día se irá a la mar.

¡Ay si tú la pudieras desencantar!

Y yo, asomado a un mar de ilusiones,

esperaba ver la princesa pasar.

Los días se fueron perdiendo lentos,

como se perdieron aquellos viejos,

como se perdieron aquellos cuentos.

A la mar se fueron todos los encantos

de aquella infancia florida

donde la felicidad hoy perdida

ya era una burla que acechaba.

Después vinieron tristes días

en aquel bucólico cementerio

despedidas amargas

en la dársena de aquel puerto.

Y la ingenua dulzura

de mis infantiles sentimientos

se encontró con un mundo lleno

sin lugar para tales cuentos.

Y ahora que ya estoy despierto

y ellos su eterna fantasía duermen,

recuerdo triste la noche que se fueron

y también parece un cuento.


A los viejos y destartalados molinos

gallegos, que tanta alegría dieron a los

hogares con su trabajo.


EL MOLINO


Te has caído viejo,

te has derrumbado

con tu calzado puesto.

Mudo y quieto yaces en el suelo,

con tus grillos y murciélagos

en tu cama de musgo y hiedra,

agua blanda y duro invierno.

Viejo con alma de teja y piedra,

pies de granito y andar de rueda.

Y ahora que eres todo abandono,

postrado en tu silencio

¿quién de ti se acuerda,

pequeño guardián de arroyuelos?

Tú que sabías tantos cuentos,

de bocas hambrientas,

amores y miserias

¿qué fue de aquella sonrisa

harinosa de piedra?

¿Qué fue de aquel andar seguro y terco

hoyando con solera las cosechas?

¿Que fue de aquellos grillos rendijeros

que abrían con su canto apagado

las puertas de tu silencio?

'Todo se derrumbó, piedra a piedra,

como las catedrales

y ciudades enteras.

Te fuiste como se van los viejos,

víctimas de la soledad y del progreso.­

Pero aunque eres todo abandono

yo si que te recuerdo, pobre viejo;

porque yo recuerdo, como tú recuerdas,

sin pan la alacena,

y sin trigo las eras.

Poro cuando tu primitivo mecanismo

se ponía al apero

ya en el horno barrigudo

la húmeda leña ardía

y nosotros los chiquillos

nadábamos gritando

entre palas y rodillos

pidiendo bollos de dos cuernos.

A todas las viejas gallegas que,

después de tanto sembrar, en la tierra

y en su carne, se quedaron solas

sin nada en el regazo.


LA VIEJA Y EL SEMBRADO


Cuántos pájaros levanta la tierra,

cuánta tierra levanta el arado.

Qué duro calienta el sol,

qué verde ondea el prado.

Qué será de esa tierra,

dónde irán esos pájaros,

cuándo el labrador ya cansado,

sienta ese beso extraño

que en el último momento

la muerte deposita en los labios.

La vieja, sentada en el vallado,

con la sombra en la cabeza

y el sol en el regazo,

estaba sola, triste y pensando.

Pues en esos días de sol y sembrado,

cuántos recuerdos vienen a la cabeza,

cuántas memorias a los brazos.

Y qué triste quedarse tan sola,

con una cosecha tan pequeña

en medio de tan grande sembrado.

Lo que la tierra le dio

la tierra se lo ha llevado.

Ella ha visto al tiempo sátiro

de labrador disfrazado,

con su media luna negra

la cosecha en filo cortando.

Rosas y espigas

caerán tarde o temprano;

pues aún las casas

de dura piedra y negro barro

se derrumban con la pena

cuando las han abandonado.

Mientras tanto

por las aldea de tierra

la vida sigue rodando:

las piedras dormidas

y los perros ladrando.

De los caminos hondos

salen los hombres cansados,

con sus frentes de fuego

y sus herramientas de palo.

Solo piensan en una cama

donde tirar su cuerpo quebrado

mientras la semilla que sembraron,

en las entrañas de la tierra

ya sueña con la aurora de los astros.

***
Homenaje al arado de palo.


EL NIÑO Y EL ARADO


Los surcos eran de tierra,

su voluntad y el arado eran de palo;

su deseo de hombre, de niño su cuerpo:

los pájaros y su alma eran del cielo.

Y qué contento sembraba,

en su carne y en la vega

con esa ansia de vivir

que a los jóvenes alimenta.

Al llegar a la orilla

levantó sus ojos al cielo,

y secándose el sudor de la frente,

vio, en la línea del horizonte,

una máquina como un pájaro de hierro

y el joven se maravilló

de ver algo tan moderno.

Siguió labrando tierras y sueños;

pero un día llegó a la orilla

y no pudo dar la vuelta,

porque de tanto labrar

se había hecho viejo.

Secando el sudor de la frente

levantó los ojos al cielo,

y vio en la línea del horizonte

una máquina de fuego,

con un derroche tal de fuerza

que parecía un trueno.

El viejo bajó sus ojos al suelo

y viendo lo caduco

que quedaba el apero,

murmuró entre dientes:

Qué desparejo marcha el progreso.

Dedicado a las dolorosas

pesadillas que nos hacen ver

lo cruel que es la muerte.


CALAVERAS DE LA LUNA


La noche que se cierra

va pintando los campos

de negro con su sombra

y sobre la verde alfombra

que el campo dormido cubre

en la oscuridad se escurre

un llanto amargo de las nubes,

y andando a su compás

me pregunto qué serán

cuando las siento gotear.

Porque su espectro

a todas partes me persigue

y esta soledad que me aflige

me va matando de miedo.

Ayer, cuando la tarde moría,

vi caer sobre los tejados de la aldea

un remolino de brujas feas,

cargadas de huesos y cadenas

con calaveras de luna.

Iban de fiesta

en una orgía de llanto,

con lutos blancos

para disimular las penas

y hacia los camposantos

me fui con ellas.

Aquella tierra gris vestía,

¡ay de la vida ironía!

un bello manto de flores;

pues sobre la tumba de mis amores

así la hierba crecía.

¿No es triste, brutal naturaleza,

no es triste soñar estas cosas?

Que sobre los cuerpos viciosas,

después del amor crezcan así las rosas.


A las mujeres fieles, que desperdiciaron

su vida esperando al viajero que nunca

regresaría.



LA ESPERA


¿Te acuerdas de las noches aquellas

que a orillas del río

nos jurábamos amor por las estrellas?

¿Te acuerdas cuándo nos despedimos

que en el reflejo del agua

con nuestros besos nos fundíamos?

¡Qué noche aquella!

Sola dulce y apagada,

el cielo en el agua,

encendía candiles,

y mis labios tiernos,

por la fuerza del amor heridos,

se rompieron en un llanto de abriles

como las gotas del rocío.

Con alas de cera cantaban los grillos

y con gargantas de piedra

cantaban los molinos:

los juncos nos miraban

afilados como cuchillos.

¡Con qué dicha y placer

en mis brazos te apretaba!

Y cuando me hablabas de volver,

pensaba que ya de vuelta estabas,

así no sentía la tristeza de que partías,

sino la alegría de que llegabas.

Té esperé cada momento,

que como un dolor se iban lentos,

­y cuanto más el movimiento deseaba,

para que el tiempo terminara

y tú volvieras,

más lenta la rueda del mundo giraba,

haciendo agonizar pesadamente

la dicha que tanto esperaba.

Sin embargo,

los días se fueron sin pausa,

y cuando ahora miro el sendero

por donde sigilosos se marcharon,

me parece que muy veloces huyeron.

¡Y qué triste la huella que dejaron!

Amargura, nostalgia y desengaño,

dándome a comprender, tardíamente,

¡ay realidad triste!

que todo cuanto para mi fuiste

comparado con la espera

no eras nada.

A fuerza de dormir

con la luna en los cristales

mi cuerpo fue quedando desnudo y frío

como el invierno de los árboles.

El tiempo sátiro tomó de mis labios

lo que tú dejaste;

por donde tú te fuiste

se fueron los años.

La carne dejó los huesos

y la sonrisa dejó los labios...

y cuando todo así acaba

es que la espera ha terminado.


A esa amiga que casi hemos olvidado

y que de pronto salta en nuestro

camino tan bonita y fresca como

el primer día, pero ya con otros

recuerdos.



LA TORMENTA


Cuando se me había borrado

la idea de ti y de aquel pasado,

y sólo en el fondo de la esencia

dormida quedaba el recuerdo

de que alguna vez te viera,

hoy saltas en mi camino

como una tormenta de verano

que no se sabe de donde viene:

bella, fresca, encantadora,

como si aun fueses lo mas bonito

que mi alma sedienta adora

en lo remoto de aquel pasado.

Juega el destino con la vida

como juega el viento en el camino

con las hojas abandonadas.

Cuántas tardes cantaron los grillos,

cuántas mañanas los gallos cantaron;

las cosas que habré yo perdido,

las cosas que habrás tú soñado.

Mas ahora que el viento de la vida

nos barrió a esta orilla

como un desperdicio,

por qué no revivir conjuntamente

-como hace tanta otra gente-­

alguno de aquellos recuerdos dormidos.

Porque esta forma de ser

y este olfato tan fino,

bien me hacen comprender

que aunque estás aquí,

tú no estás conmigo.

Ay si yo pudiese,

con una sola palabra

alcanzar todo ese pasado

en tu mirada perdido

y convertirme en un solo recuerdo

para ser la paz de tu olvido.

Pero ese pasado que tuvimos

es como una marea,

que empujada por el viento y la luna,

se acerca una vez a la orilla

y después se marcha sola.

A veces la vida, andando al revés

como anda el cangrejo,

hace del presente un espejo

de otro momento que se fue.

Y el alma triste y dolorida,

busca en los labios presentes

la dulzura que en otros labios ha perdido.

Y ese llanto que se asoma a los ojos,

desde lo profundo de las entrañas,

no es más que el pasado,

que se diluye en los párpados

como la noche su rocío en las hojas.




EL GATO Y LA LUNA


Una noche muy quieta,

una de esas noches,

acústicas y soñolientas;

de esas que cualquier movimiento

de un ser nocturno rompe con su eco;

una de esas noches, iba yo diciendo,

me encontraba acostado en mi cama,

pensando sobre aquel silencio,

observando un rayo pálido

que la luna fría de enero

acercaba bondadosa a mi ventana.

De aquella forma, pensando

tratando de recordar

otra noche como aquella,

mi alma se fue llenando

de una extraña y casi dulce tristeza;

pero aquella luna,

que de noches estaba llena,

marcando elípticas

se marchó a otras tierras,

dejándome solo

con aquel vivo recuerdo.

Al pronunciar su nombre,

que en la noche rompió el silencio,

aquel gato morriñento

que de la misma noche parecía hecho,

como un ser humano torturado,

dejó escapar un grito horrendo.

Entonces, como si fuera un espejo,

vi su rostro en aquélla luna,

momia de cera pura

cubierta de añoranzas

que, una a una, fueron resurgiendo

como una amargura.

Era, sin duda aquella luna,

espejo, ilusión o figura,

reflejo de su sombra

y sombra de la luna.

Era nuestro pasado allí escondido,

como un reflejo magnético

aprisionado entre las brumas;

como la luz entre las noches

y las noches entre las tumbas.

Sentí todo el miedo

de un sueño que repugna,

toda la confusión de un despertar.

Mis huesos en la carne crujían

como los ejes imaginarios

de un mundo que se detenía.

Y las sombras se inclinaban,

y perdían el equilibrio.

Entre los sonidos,

que podrían ser lamentos,

carcajadas o burlas,

se desintegró la pesadilla,

quedando tan sólo en la ventana,

los ojos brillantes del gato,

que como dos brasas

observaban el derrumbe.

Lo mejor del viaje es la esperanza,

y no la llegada.



VIAJANDO CON ESPERANZA


Recuerdos de una primavera

Son las hojas abandonadas

Y todas las cosas que tú recuerdas.

Esos momentos que tuvimos,

la dulzura de tus palabras

y la atención de mis sentidos

todas cosas bellas fueron

pero ahora se han perdido.

Era yo una vez un viajero

sediento y cansado,

y tú la posada lejana,

el vino alegre y la cama blanda.

Tú estabas deseosa de noticias

y yo te traje todas las historias

de un largo camino andado.

Mas ahora que todas las llamas

de la noche han ardido,

que no hay más historias que contar

y todas las cuentas se han rendido,

es la hora de marchar,

que otras historias

esperan al viajero en el camino.

No te pongas triste, amiga,

que aún que es triste la despedida,

la tristeza no es mas que una medida,

de esos momentos buenos que tuvimos.

Pero el viajero aprendió

por esos caminos,

que la vida es un andar y andar,

y por bello que sea el encuentro,

viajar con esperanza

siempre es más bonito que llegar.

Para aquella amiga que conocí allá lejos

y hace y tiempo.


VIAJE A LOS ARRABALES


Ella era una mujer que soñaba

con cosas que no estaban de moda.

Pero le gustaba un cigarrillo extranjero

entre sus dedos delgados.

Yo la invité a los arrabales.

Fuimos de noche,

y en el río, entre una niebla oxidada,

se movían las barcazas

de petróleo manchadas,

que se arrastraban como bacteria

por aquella ciénaga sin peces.

Sus mejillas se iluminaban

de un color oxidado

de hierro y chatarra.

Como la Laguna Estigia

al otro lado el olvido reinaba.

Por las sucias calles

los perros deambulaban.

Los cigarrillos encendidos,

que iluminaban las puertas apagadas,

dibujaban caras extrañas

que con sospecha nos miraban.

Llegamos a una casa de madera,

pintada de vivos colores

con cuadros de almanaques.

Y al compás de una música vecina,

solos, sin levantar sospecha,

hablamos de nuestra infancia

para conocernos,

desnudos como los árboles en invierno.

Y cuando los pájaros

despertaron nuestro sueño,

nos marchamos en silencio,

como si las palabras ya no existieran.

Cruzamos el puente y vimos los trenes,

las fábricas y las negras chimeneas,

y los niños descalzos

como sombras en la niebla.

Y aquel río lleno de barcos

confundidos con la miseria,

cargando la riqueza

que las naciones ricas esperan...

Ella miraba pensativa todo aquello

y comprendió muchas cosas,

porque yo no le pregunté nada,

pero apretó mi mano

como si me respondiera.


Le dedico este poema a mi hermana

que murió siendo una niña.



LA MUERTE DE UN ANGEL


En el valle sombrío, no de hojas lleno,

sino de una misteriosa soledad cubierto,

se palpaba toda la tristeza

del mundo de los muertos.

Pesada como si arrastrara cadenas,

por mi garganta andaba la pena,

negra y fría como una tormenta.

Las aves nocturnas del invierno,

como fantasmas, volaban cielo arriba

formando una letra.

Y en el río las garzas friolentas,

con los pies en el agua

soñaban con otras primaveras,

mientras que arriba en la cuesta,

una lechuza reía borracha

en la copa de un árbol

brindándole a la fiesta.

Las ventanas de castaño viejo

despedían la luz opaca

que en los candiles ardía adentro

y las viejas de luto,

en grandes calderos,

teñía los vestidos

para hacerlos más negros.

En los pinares oscuros

piaban los mochuelos.

Por los corredores del cielo,

con muchas llaves en el llavero,

corriendo va san Pedro:

no acierta con las puertas,

que un ángel se está muriendo.

¡Ay, padre, que veo!

Estrellas de plata

por la chimenea están cayendo.

Calla niña, mi ángel pequeño,

que tú y yo iremos a san Pedro

con una empanada muy grande

y una cesta de huevos.

En la sonrisa del ángel pequeño

se dibujaron muchas romerías

con vestidos nuevos,

mientras sus ojos se cerraban

ya camino del cielo.

Dedicado al bonito despertar

de cada mañana, que me ha liberado

de tantas pesadillas.



UNA VENTANA PARA EL CIELO


Algunas noches,

desde mi cama,

mientras pienso,

miro la ventana

como un camino para el cielo.

Y pienso, que apenas me duermo,

mi alma, como un niño travieso

que nunca duerme la siesta,

se marcha por ese camino

hasta los confines del universo.

Pero, con cada despertar que tengo,

como si no encontrara nada

otra vez vuelve a mi cuerpo.

Entonces yo le pregunto:

Alma mía ¿qué es el universo?

Ese torbellino ciego

de estrellas tan vacío

y de noches tan repleto.

¿Qué hacen esos cuerpos,

esos crepúsculos moribundos

girando eternamente

en esa inmensidad inagotable

de esos errantes mundos?

¿Qué hago yo aquí en este instante,

con esta forma caprichosa,

mientras tú, metafísica silenciosa,

te escapas de mi cuerpo?

¿Qué buscas en ese viajar eterno,

transportándote a los fríos arrabales

del universo?

Dime ¿Qué será de todo esto

cuando un día juntos nos marchemos

por ese mundo tuyo

que nosotros aún no vemos?

Cuando emprendamos ese viaje

que obligada tomará mi materia

¿qué seremos tú y yo

entre las estrellas?

¿Un rayo de luz,

una flor, un planeta?

Pero mi alma no contesta,

por eso, mientras me duermo,

me asusta esa ventana abierta

como un camino para el cielo.

Para todos aquellos que perdieron

sus vidas por culpa de los héroes.


EL HÉROE


El héroe era una promesa,

un árbol grande que daba sombra

y esperanza en el vientre de las madres.

Pero el camino que conduce a esa calle,

es una fecha sin relojes ni almanaques.

Mientras el héroe dormía

se fueron haciendo cunas y mares

y cuando la espera se hizo llanto,

se encontró con el duro monte

y la roja sangre.

Antes que llegaran las golondrinas

ya cortó el ombligo de los aires.

Por su temprana edad confundido

sintió el siniestro sonar de las armas,

cuando en mustios paisajes

eran por su fuerza movidas.

En anocheceres macabros y rojizos

escuchó las campanas, sorprendido,

despidiendo las vidas

que su valentía echó al olvido.

Y ahora que toda la esperanza

quedó destruida en el camino:

las gargantas de los pájaros

y las auroras de los trigos,

él es un héroe de piedra,

sin ideas en su cabeza

y sin riqueza en sus bolsillos.

Esté donde esté

las noches y los días serán lo mismo.

Solo queda para celebrar su heroísmo,

lápidas, cruces y martirio...

y un llanto de cigüeñas

que vieron todo su fruto perdido.

Le dedico este poema a las puertas,

que tantas cosas de la vida encierran.


LA PUERTA CERRADA


Cerré la puerta.

Después de todo

qué es una puerta.

Un pedazo de madera,

un común objeto,

una cosa que se abre y se cierra

para tapar un hueco.

Pero hay puertas y puertas:

puertas que nunca se abren,

puertas que nunca se cierran;

puertas que siempre están cerradas

y puertas que siempre están abiertas.

Puertas, puertas, portales y cancelas,

en la vida todas son puertas.

Porque la primera ley del hombre

fue una puerta.

y detrás de esa puerta,

unas veces adentro

y otras veces afuera,

aún hoy guarda

los valores de su vida

y todas esas cosas

que su mente encierra.

Yo cerré la puerta,

aquel pedazo de madera,

que antes de ser puerta

fue semilla de la vida,

refugio de pájaros,

sombra de los campos

y raíces de la tierra.

Yo era aquella puerta,

y el hueco una tumba abierta

donde quedaron enterradas

veinte años de ilusiones muertas.

Esperanzas, luchas y quimeras,

todas las cosas que juntos

compartimos,

de pronto se perdieron,

y todo cerró aquella puerta.

Pero valores hay en la vida

que no se pueden encerrar

ni adentro ni afuera,

porque las cosas del alma,

esa no tienen puertas.

Por eso, cuando cerré la puerta

no la cerré para olvidar:

ella adentro y yo afuera,

cerré la puerta para guardar

todas esas cosas

que no tienen puertas.

A aquellos que compartieron

mi primer viaje por los mares.


LABRADORES DE LENGUAS


Los navíos que bogaban

tras las hélices infinitas dejaban

una estela de gaviotas.

Los camarotes despiertos

iban pintados de llanto

con lenguas y dialectos.

En las cubiertas

miradas de ojos inciertos,

que se perdían en la distancia,

como si el filo del pasado

se clavara en la presencia.

Caminos escabrosos

son las aguas de esos mares;

pero las raíces de los lares

no hay tempestad que las mueva:

porque sólo el cuerpo vieja,

que el alma queda en tierra.

Con sus ansias y pesares,

sin más guía ni brújula,

que su esperanza incierta,

son viajeros de los mares

y semilla de otras tierras.

La nostalgia es su fuerza,

la semilla su tristeza;

pero son labradores sin paralelo,

que por todas partes han sembrado,

sus huellas por donde quiera:

por los campos nuestra lengua,

y por los caminos España entera.


En memoria de la mujer que quemó

su vida, en la soledad de aquel

caserío, que yo conocí.



LA FORJA EN SILENCIO


Desde tu ausencia

en la forja hay un silencio...

y los recuerdos

como martillos de hierro

martillan sin consuelo

quemándome el alma

con un frío siniestro.

Algún hado travieso

barrió con su hórrida tormenta

a esta morada los cuervos.

Pájaros cantores se llevaron,

aves de mal agüero se trajeron.

El caserío de aire sacro y viejo

ayer de tus risas lleno,

hoy es un feliz imperio

de ratas, lagartas y murciélagos.

En el pararrayos,

fulminado por el tiempo,

anidan unos búhos

dioses siniestros de la pena,

con su majestuosa postura,

indiferencia que aterra­

dormitando siempre

quién sabe que sueños.

Ay si pudiese decir lo que siento.

que el dolor no tiene pausa,

la tristeza frecuencia,

que de tanto pensar me consumo,

que no puedo seguir viviendo.

Me faltas tú: la llama y el viento,

y esta vida opaca se está muriendo.

Deshacerme de esta carne quiero,

que tanto me duele.

Quiero subir por tu cuerpo

como suben las hiedras a las paredes;

unirme a tus huesos

como se unen con el fuego los hierros

y no tener existencia como los sueños.

Por Dios te pide un ateo,

no me martirices así,

no me vayas matando tan lento.

Vuelve de lejos,

acércate a mí, abre tus ojos,

acerca tu boca y dame tus besos.

Dedico esta poesía al único esqueleto

que no imita la muerte.


LA CARACOLA


Los acantilados

se iban desvaneciendo

como recuerdos,

entre la niebla diáfana del mar.

Y una guitarra en la taberna

tañía suavemente

como una rama de parra

que golpeaba a mis cristales.

Yo esperaba su llamada,

mira para la ventana

pero ella no estaba.

Al caer la noche,

la ciudad iluminada

parecía una necrópolis

toda llena de fantasmas.

Anduve solo entre la gente,

tratando de recuperar su imagen

en cada mujer que se acercaba,

pero entre la algarabía humana,

mi soledad crecía

y su imagen se marchaba.

A la mañana, la arena y el agua,

formaban un reloj muy grande

por donde nuestros días se marcharan.

Los niños jugaban con la arena

y con todo ese tiempo

que a ellos les sobraba.

La playa era la misma playa,

la arena la misma arena,

y el agua la misma agua;

pero los niños eran otros,

yo no era el mismo y ella no estaba.

Los pequeños porfiaban

por escuchar la mar

en una caracola

que en la arena encontraran.­

Yo observé el bonito objeto

y pensé: Será la caracola

el único esqueleto

que no pierde belleza con la muerte.

Y acercándola al adío

sentí en aquel vacío, de repente,

un susurro de sonrisas infantiles,

el perfume de sus cabellos

cayendo sobre su cara bonita;

mis pantalones cortos remendados,

y la frescura de ríos

cristalinos con peces:

todas esas cosas que a veces,

nos traen un canto de recuerdos.

Pensé entonces:

¿Qué cosa es la gente?

Un extraño esqueleto,

la carne por fuera

y el vacío por dentro,

guardando un canto olvidado

de todas las cosas que se fueron.

A quien haya perdido todo.

Ya que la mayoría de lo que

poseemos no es más

que una carga.


LA PLEGARIA


Hoy quisiera rezar,

pero no puedo:

hoy envidio a los creyentes,

y tengo pena de un ateo.

Yo una vez también rezaba

pero esos tiempos ya se fueron,

como se perdieron tantas cosas

que en este día yo recuerdo:

el calor de mis lares,

aquellas noches junto al fuego,

las llamas familiares,

y la dulzura de aquellos cuentos;

el escenario de mis primeros pasos,

los compañeros de mis juegos.

El largo camino andado,

los amigos nuevos;

tres naciones que perdí,

imperio de mis andares,

tres familias y tres hogares,

medio siglo y mis caudales.

Por eso hoy este cuerpo desolado

quisiera postrarse en oración

y dar las gracias al señor

por esa carga que me ha quitado.

Como recompensa a mis viajes y

sueños, esta poesía es para mí.



LA JUVENTUD PERDIDA


Cuando de las raíces de la tierra

por los mares me alejaba

no me daba cuenta alguna,

que esos días que con el andar se pierden

valen más que la fortuna.

Ahora solo la esperanza me queda,

y eso es lo que aún me consuela,

de llegar a aquel lejano puerto

y si es que no ha muerto,

encontrar a la pobre juventud mía,

desde aquella lejanía,

observando todo el camino que rodé.

Encontrar de la vieja casa alguna piedra,

recordar los cuentos de la abuela;

caminar hasta el monte

y desde allí observar la vega,

y en la línea del horizonte

la mar que se aleja y todo se lo lleva.

Caminar hasta el prado

y observar los saltamontes saltar

cuando mis pasos tuercen la hierba,

y mientras ese mundo pequeño

con mí andar se agita,

extasiarme con la frescura

que la pradera al sol le quita.

Por allí pasa tranquilo un arroyo leve,

la verde pradera se lo bebe

y de su muerte nacido,

cuando avanza la mañana,

crece allí muy lozana

la dulce paz del olvido.

En aquel rincón perdido

la fauna feliz se recrea:

los jilgueros cantan y vuelan

haciendo cabriolas caprichosas

como si quisieran interpretar

el perfume de las rosas.

Por eso ahora, después de un tiempo

tan lejano y perdido,

cómo me gustaría encontrarme

por un momento tranquilo­

a orillas de alguna fuente,

con algún pájaro que me cante,

con alguna tórtola que me arrulle;

y mientras todo mi pasado

en la memoria se diluye,

irme quedando dormido

a la sombra de algún castaño,

recordando las cosas de antaño

y ya nunca más despertar.


LOS SUEÑOS


EL REFLEJO


Ella de esto no sabes nada

y sólo yo lo entiendo.

Media vida he perdido

en busca de este sueño;

pues ese cariño a destiempo,

ese amor tan extraño

que siento a su lado,

no es mas que un reflejo

de algo que se ha perdido.

Algún recuerdo dormido

que despertó con su mirada,

pues la forma de tu cuerpo

en ese sueño todo encaja:

su cintura y sus caderas,

la forma de sus piernas;

el cabello revoltoso,

y los hombros tan graciosos,

y el cuello tan hermoso

donde su vida se balancea;

su sonrisa silenciosa,

sus labios y sus ojos,

y ese pasado misterioso

que refleja su mirada.

Para el hueco de mis manos

sus pechos parecen hechos:

sus manos y sus brazos;

es la forma de mis sueños,

la otra mitad que me faltaba

y a su lado soy completo.


EL ROSTRO


Era aquel rostro tan hermoso,

el dueño de sus ojos,

de sus ojos tan risueños

y de sus labios carnosos,

el dueño de mis sueños.

Era aquel rostro tan hermoso

el dueño de toda la dulzura

que su inocencia encerraba­;

el dueño de mi desvelo

y dormido y despierto

con su rostro soñaba.



DESDE QUE ERA NIÑA


Desde que era niña la soñaba,

noche tras noche en sueños la veía.

La soñaba y padecía,

y cuando la mira ella sonreía

y yo ya la amaba

y ella no lo sabía.

Con sus pechos me apuntaba

y yo no quería mirarlos y padecía

porque mi alma me avisaba

que aún era una niña.

Así en secreto yo sufría

porque de ella me enamoraba

y ella no lo sabía.

Cada noche que con ella soñaba,

ella su cuerpo me entregaba

y en sueños la conseguía,

porque ya era mujer cuando la soñaba

y ella no lo sabía.

Con una dolorosa melancolía,

de aquel gozo me despertaba,

como de una cruel pesadilla,

y soñar más con ella no quería

pero soñaba y padecía.


LAS PALABRAS


Las palabras no dicen nada

cuando hablo de su cuerpo:

cuando hablo de ese conjunto

que su vida encierra...

dicen que todas son cosas bellas...

pero ella es más que eso;

es la música de un concierto

cuyas notas yo no entiendo.

Y porque las palabras no dicen nada

no quiero hablar más de su cuerpo,

de su cintura y de sus caderas,

de sus brazos y de sus piernas

y de todo ese concierto

que su vida encierra.

Quiero dedicarle mi poesía

a esa alma que lleva adentro,

a toda la dulzura que su vida encierra;

porque si es así de hermoso su cuerpo

su alma tendrá que ser más bella.

Pero aquí la musa me abandona,

porque por dentro como por fuera,

su alma y su cuerpo,

son la música de un concierto

cuyas notas yo no entiendo...



EL AGUA


Se quitó su vestido pequeño,

sus pequeños zapatos

y su cuerpo casi desnudo

cubierto con dos trapos

se metió en el agua.

El agua templada

con su cuerpo jugaba:

ella era el cielo

y yo era el agua.

Sus ojos tan bellos,

el agua reflejaba,

reflejaba su cabello castaño

y sus labios risueños,

y todo su cuerpo a mi me miraba.

Ella jugaba con el agua

y el agua la traía,

y el agua la llevaba

y yo pensaba que era mía

aquella niña del agua.

Ella su bello mostraba

cuando sus brazos erguía

y su pubertad me decía

que ya no era niña

la niña del agua.

Yo su cuerpo deseaba

cuando el agua la traía,

cuando el agua la llevaba,

y su cuerpo abrazaba

en cada ola que venía:

pensando que era ella

y solo era el agua.



DECLARACIÓN


Yo una vez soñaba

y tú eras aquel sueño.

Pero tú dices que un sueño

no es más que un sueño

y que los sueños no son nada.

Si nada es un sueño

qué serían los sueños

si nadie los soñara.

Nosotros y los sueños

somos una ilusión lo mismo:

los sueños no tienen tiempo

ni llegada ni partida,

son una cosa del momento,

y ese momento es la vida.

En alguna parte escondidos

viven los sueños que soñamos

y esas cosas que yo te digo.

Tú estás aquí conmigo

porque yo te he soñado:

tú eras mi sueño

y yo un sueño que soñó contigo.





LA DESPEDIDA


Adiós amiga,

amiga que tanto he querido,

con esta pena me despido.

Es triste lo que digo,

pero así es mi vida:

un adiós a lo que quiero,

un adiós a lo que he querido,

por la vida rodando,

así todas las cosas he perdido.

Porque cuando nos veamos,

si ese tiempo es venido,

en cualquier lugar

o el mismo sitio,

tú serás diferente

y yo ya no seré el mismo.

La vida está hecha del presente

y este momento se habrá perdido.

Yo seré más viejo

y tú habrás crecido.

Habrás perdido esa inocencia,

ese tesoro que te digo;

y es como eres que yo te quiero

y no puedo estar contigo.

Por eso, para decirte adiós,

como prueba de mi cariño,

este poema hoy te escribo,

espejo de mi alma que te regalo

donde el tiempo se habrá detenido.

Ahí van mis palabras

y otras cosas que no te digo.

En su imagen,

cuando lo hayas leído,

me verás siempre como soy

y tú siempre como has sido.



LAS MARIPOSAS


Entre tantas otras cosas,

ella me habló de las mariposas,

que al acercarse la tormenta

ya para siempre

se despiden de su jardín.

Y así nos despedimos, al fin,

bajo las oscuras nubes,

entre el extraño reflejo

de un cielo gris.

Ahora los años pasaran,

en el calor de sus labios

otros labios la besaran;

y estos sueños míos

con sus alas de papel

en la tormenta de la vida

como las mariposas morirán.

Y cuando pase el vendaval

qué mariposas volverán

a polinizar las flores de su vergel.


EL DESEO


Hoy en la distancia siento,

más que nunca,

el deseo de su caricia atenta,

de su voz tan joven y suave,

de sus amorosas palabras;

de esa caricia que llene

todo ese vacío que cabe

en los huecos de mis manos abiertas.

Es esta tarde gris y quieta,

deseo, más que nunca,

el susurro de sus palabras,

y la dicha de sus dulces miradas,

cayendo sobre mi cuerpo

como las monedas en el sombrero

de un mendigo.

Hoy, en este atardecer

que ya nunca vuelve,

deseo su cuerpo junto al mío

rompiendo la nostalgia de este día,

como rompe la pequeña piedra

la paz del manso río.

Y yo le daría este grito

que me desespera

y que se le hundiera en la carne

como se hunde en mi alma la pena

y arrancar, con nuestras fuerzas,

ese llanto que la vida espera.

¡Pero qué pena!

Hoy era el día y no está ella:

la otra mitad que me falta,

su caricia atenta,

y como tantas cosas que se pierden

así se perderá ésta

en ese mañana que nunca llega

sin futuro ni recompensa.

EL DESPERTAR



Por largo que sea el camino,

donde empieza también termina;

por donde unos se fueron

otros ya han venido.

El viento que no varía

ni lleva a ninguna parte

ni cambia el día.

Por donde a ti te han llevado los años

a mi me han traído.

Y yo sólo quiero que me quieras,

otra cosa no te pido.

Te quiero por esos sueños que tuvimos,

y las palabras no son nada

si no las acompaña el sentido.

Yo prefiero el silencio

cuando tú estás conmigo,

que más valen tus miradas

que las cosas que yo te digo.



LAS ESTACIONES


Cuando se acerca esta estación,

cuando todo florece en el vergel,

cuando los pájaros hacen nidos

y las abejas juntan miel,

también florecen en mi corazón

los recuerdos de mis amores.

La dulzura de aquellas flores

que polemicé en mi juventud.

Y de entre ellas eras tú

la de más vivos colores,

la que más he querido,

la que nuca polemicé

porque no me has correspondido.

Y ahora, cara amiga,

en el otoño de mi vida

cuando todas las hojas han caído,

que marchito está mi vergel,

sin pájaros mi nido

y que ya amarga es la miel

me ofreces tu cariño.

¿Pero qué es el amor

cuando los años se han ido?

El amor es tiempo compartido

esa suma que forman dos

y cuando se divide ese camino

solo quedan los recuerdos

poro el amor se ha perdido.


TUS SUEÑOS SON MÍOS


Escúchame, caro amigo,

estas razones que hoy te digo:

yo soy como la higuera

que sin flores echa higos.

A mi me faltan las palabras

pero se lo que te digo.

No me hables de miel amarga

de hojas caídas, estaciones,

pájaros sin nidos

y jardines sin flores.

Recuerda que yo era una niña

y no sabía que soñabas y sufrías;

pero yo también soñaba contigo,

soñaba de noche y de día,

y cuando me mirabas yo sonreía,

pero callaba y padecía.

Ahora que el tiempo ha pasado

y que los años

por donde te han llevado,

a mi me han traído,

escucha estas razones

que un día tu me decías:

“En algún lugar escondidos

viven los sueños que soñamos”.

y esos sueños que tú soñabas

no pueden estar perdidos.

Porque yo soy el sueño que soñabas

Y tus sueños ahora ya son míos.

IN DE VIAJES Y SUEÑOS

Un poco de humor para aliviar

La nostalgia de las otras posías.


SIN PALABRAS


Habiendo abierto

una tienda de pescado,

una señora muy moaesta,

pide los servicios de un artista

para que le pintara un letrero

anunciando su mercadería fresca.

En esa vidriera, maestro

_con letras bien grandes

que se vean desde 1ejos­-

por favor escriba usted esto:

AQUI SE VENDE PESCADO FRESCO

Observando la redundancia

corrige el artista a la tendera:

La palabra AQUI sobraría,

pues cualquiera entenderá

que si esta es una pescadería

aquí se vende el pescado

y no un poco más alla.

Pues tiene usted razón en eso

-contestó convencida la señora-

entonces escriba usted ahora:

SE VENDE PESCADO FRESCO.

SE VENDE habría que anular

dijo el artista insatisfecho,

pues se comprenderá de hecho

que el pescado es para vender

y no para regalar.

Bien dicho y acertaao

_dijo de acuerdo la pescadora-­

de la lista quite eso

y escriba solo PESCADO FRESCO.

FRESCO es palabra sospechosa,

y perdone que sea terco,

y yo la quitaría de la lista,

pues aunque el pescado sea fresco

queda mal que usted lo diga.

En eso no había yo pensado.

Entonces escriba solo PESCADO

en letras muy grandes

y quite todas las restantes

que no tienen significado.

PESCADO no lo veo necesario

que por el olor sabría un ciego

que aquí hay una tienda de pescado

sin leer ningún letrero.

Así quedó la vidriera,

Libre de tinta y de letra,

Y la señora pagó la cuenta,

sin regañar y al contado

dicéndo que por un trabajo

tan bién hecho

El precio no era caro.



EL LOCO Y LA PASTA


En una ocasión

visita al psiquiatra

-perdida la razón­-

un senor muy sano,

pues enfermo no estaba,

pero que era un gusano

se creía el mentecato.

Y así, con miedo ecapaba

de las gallinas

y los pájaros.

El precavido galeno

le cobró por adelantado,

-no por desconfiar-

sinó porque la metamorfósis engaña,

y le cobró para dianosticar

si era hombre o gusano

o que clase de alimaña.

De esa forma convenció

al paciente el psiquiatra

que no era gusano;

pues si otros bichos

no usan pasta

él era humano.

EL OPTIMISTA


A todos los seres creados,

desde pequeños insectos

a criaturas inteligentes,

había Dios nombrado;

y eran tatos los vivientes

que el Creador quedó cansado.

A tomar su siesta se disponía

cuando llegó uno sin nombrar,

y que no diré quién era,

pues nombre aún no tenia.

Solo diré que el subjeto

no andaba ni corría

y así llegó tarde al reparto.

El Creador, de nombres ya falto,

al verlo tan lento le pregunta:

¿Dónde has dormido criaura?

En una planta, Señor,

que desde ayer le llaman col.

Pues te llamarás Caracol.

Se marchó el ahora ya nombrado

de su suerte echando cuentas,

como los niños a gatas,

pues el andar le costaba caro,

que Dios le diera nombre

pero no le diera patas.

Aún peor mi suerte seria

-cabilaba el arrastrado­-

Si anoche cuando dormía

em vez de col eligiera un ajo.



LA ÚLTIMA CENA


Que agasajan al condenado

el día de su muerte

-con un especial banquete-

eso me han contado

y que por igual es tratado

el pecador que el inocente.

Locuras del ser humano,

por que no puede ser saludable

-y perdonen esta frase-­

lo que se como y no es echado.

Para el cerdo que es engordado

toda su vida es un banquete

y auque el pobre no lo sabe

va a ser ejecutado.

Así engorda de esa suerte

y todos los día es agasajado

pero no el día de su muerte.



EL DIVORCIO


Un matrimonio,

de edad my avanzada

-ella con más de cie años

y él que de los cien pasaba­-

se encontraban en el juzgado

y un divorcio muy apurado

pedían los dos ancianos.

Cada cual sus motivos alegaba,

ella que él la mal trataba

y él que ella era insoportable.

Y así discutían los geriátricos

en escena tan lamentable

sacando a relucir sus trapos.

Si esta unión ha sido tan miserable

-les pregunta el juez alucinado-­

por favor uno de ustedes hable.

¿Cómo es qué tamto han tardado

para resolver este divorcio

y ahora lo quieren apurado?

Por buenos cristianos

-contestan los dos paisanos-­

y así lo decidimos al casarnos,

que aunque el matrimonio saliera malo

los hijos no serían abandonados

y bajo ese sagrado juramento

decidimos nunca divorciados

hasta que todos hubieran muerto.


LA ZARZA y EL SASTRE


Hace de esto muchos años,

que una anécdota con retranca

me contaban mis paisanos.

La parábula de un sastre

que de día era muy valiente

pero de noche muy cavarde.

Y que una noche tenebrosa,

a ciegas y con pánino

caminaba para su casa,

y a mitad del camino

quedó preso de una zarza.

Con pavura el sastre pensaba

-en aquel momento tan incierto-­

que de ladrones se trataba,

alma en pena o algún muerto,

y rezando imploraba

que se llevaran el dinero

pero que lo dejaran suelto.

Así se quedó enganchado

aquella larga noche entera

hasta que abrió el día

y viendo que era zarza

la cortó con la tijera.

Haciéndose ya el valiente

le advirtió al arbusto:

Cortarte así es justo

y correrías la misma suerte

si hombre o fastasta fueras,

que con hombres come este

nadie juegan esas bromas.



BUEN REMEDIO


En una pista comarcal

conducía un todo terreno

entretenido un gardia forestal.

Y así tropieza con un paisano

cabalgando en su caballo

que también iba descuidado.

El encuentro fue tal,

tan fuerte el impacto,

que a la cuneta fue el animal

y el ginete al otro lado.

Cada cual de dolor se quejaba,

roto el cuello el caballo

y el hombre una pierna

y las costillas de aquel costado.

A ayudarles corre el guardia,

que viendo al equino en tal estado,

para sacarlo de su miseria

un tiro le dispara.

Con el revolver en la mano

así echando humo del disparo

va en ayuda del paisano.

¿Cómo está? _le pregunta.

Yo estoy mejor que nunca

-contesta el hombre asustado-

que de un brinco se levanta

y corre saltando en una pata.


DOLOR DE MUELAS


A orillas del camino,

un día de mercado,

se encontraban dos gitanos,

uno de pie y el otro acostado.

Con voz triste y acongojada

limosna pedía el levantado,

el dinero de una pala­

para enterrar a su hermano.

Los fereantes que pasaban

unos seguían y otros le daban

pero a nadie le importaba

la muerte del gitano.

Hasta que llegó un paisano,

que antes de soltar las perras,

inquirió sobre aquella muerete.

Mire usted caballero

se murió de un dolor de muelas

que fue un dolor muy fuerte.

Por la boca muere el pescado,

y a ése no le veo escamas ni rabo

y esas son tretas de gitanos.

Así sobre el difunto discutían

el payo y el gitano,

y como de acuerdo no se ponían

ya cansado de escucharlos,

y para terminar con el entuerto

enfadado se levantó el muerto

y como Lázaro se marchó andando.

O RAPOSO SIN RABO


Por el rabo de un raposo

discutían dos paisanos,

sin ponerse de acuerdo

por ser ambos exagerados,

y para uno el rabo era corto

y para el otro era largo.

Para terminar la discusión

uno de los dos fue cortando

pero sin entrar en razón

el otro le siguió alargando.

Y con la misma intensa pasión,

del rabo quita y pon

aún hoy seguiría el argumento,

pero terminó la discusión

cuando el raposo queó sin rabo.
­

MAL REMEDIO


Un catalán y un gallego

se encontraron en un bar,

lo que se dice de casualid,

y bebieron, como era de esperar,

recordando años de amistad...

hasta la hora de pagar.

Se peleaban por saldar la cuenta,

que aqui pago yo que es mi vuelta

que tú no pagas que yo no quiero,

y con las manos en los bolsillos

discutlan como chiquillos

pero ninguno quitaba el dinero.

Para casos tan extremos

tengo yo un buen remedio,

-les dijo cansado el tabernero-­

y trajo de agua dos calderos.

Meter ahí vuestras cabezas

y que pague las cervezas

y el que la quite primero.

Mala idea tuvo el tendero,

que no funcionan experimentos

con catalanes y gallegos

y el hombre perdió su dinero,

pues se ahogaron los dos

con la cabeza en los calderos.



­BARBAS LONGAS


Cuentan de dos catalanes

-hermanos de oficio pastores-

que en busca de pastos mejores

uno se marchó a las ameriacas

donde hizo gran fortuna,

y el otro no hizo ninguna

por cuidarde sus ganados.

Veinte años después

regresó el afortunado

y allí halló a su hermano

con la barba hasta los pies.

Pero tu -exclamó el americano-

es que nunca te has afeitado

desde el día que he marchado.

No, hermano -a forma de queja

le regaña el fratelo-­

ni afeitado ni cortado el pelo,

recueda que tu te has llevado

la navaja y la tijera.


MOSCAS ESPAÑOLAS


Una dama inglesa, muy tacaña

-que tenía fóbia de las moscas-­

en una ocasión visita España.

Y por no soltar las libras

se aloja en hotel sin estrellas.

En el vater casi cae muerta,

-y adiós vacaiones felices-­

cuando al abrir la puerta

un enjambre de moscas

le pega en las narices.

Protestaba en la conserjería,

la mujer muy acalorada,

pero lo que decía no se le entendía,

no por el español que hablaba

sino por las moscas que escupía.

No vaya al servicio tan temprano

al fin le aconsejó el regidor,

-que le escuchaba muy paciente-­

haga como la otra gente,

y espere a que sirvan el almuerzo

cuando se van todas al comedor.




DIME CON QUIEN ANDAS


Habiendo un buen paisano,

de esos mercaderes con retranca,

adquirido en el mercado

un cerdo muy barato,

se cogió una buena tranca

para celebrar el trato.

Sintiédose el hombre mareado,

para descansar un instante

se acostó a orillas del camino

y dormido se quedó el tratante

en opmpañía del gorrino.

Pasando por allí unas mujeres,

que regesaban del metcado,

encontron a los dos animales

qué estaban allí rocando.

Dime con quién andas

y te diré quien eres,

acordándose del refrán

comentaron las mujeres.

La comparación ofenió al cerdo,

que por su instinto salvaje

tenía el sueño muy lijero.

Miró para su dueño allí tirado,

dijo algo en en su lenguaje

y se marchó muy enfadado.

_ ***